با توجه به اهمیت حوزه کشاورزی و نقش آن در توسعه اقتصادی کشور، اجرای بهینه الگوی کشت یکی از راهکارهای اصلی تاکیده شده از سوی کارشناسان این حوزه بود.
به گزارش برات نیوز، کشاورزی یکی از مهمترین بخش های تولیدی کشور است که ضرورت توجه به توسعه این حوزه بیش از پیش احساس می شود.
توسعه کشاورزی و پایداری آن یکی از اصلی ترین محورهای پیشبرد اهداف برنامه ریزی شده برای این حوزه است .
این در حالی است که با توجه به اینکه یکی از اصلی ترین نیازهای هر فعالیت پویا، برنامه ریزی در چهارچوب اهداف کلی آن فعالیت است.
بخش کشاورزی نیز به عنوان یکی از مهم ترین فعالیت های اقتصادی جوامع مختلف ، نیازمند برنامه ریزی های منسجمی در جهت رسیدن به توسعه و مقابله با بحران های موجود است.
تاکید کارشناسان بر ضرورت اجرای الگو کشت برای توسعه بخش کشاورزی
در همین حال سال هاست که توسعه پایدار کشاورزی یکی از مهم ترین مسائلی است که در دهه های اخیر در بخش کشاورزی مورد بحث و بررسی و تاکید کارشناسان و صاحب نظران این حوزه بوده است.
در این میان موضوع الگوی کشت یکی از موضوعات مهمی بوده که طی این سال ها مورد توجه مسوولان در نظر گرفته شده است.
برنامه ریز های خوبی نیز دراین خصوص شکل گرفته شده است .
الگوی کشت و نقش آن در پیشبرد اهداف توسعه پایدار کشاورزی محور بسیار مهمی بوده که طی این سال ها به آن پرداخته شده است.
تایج مطالعات انجام شده نشان داده که اجرای الگوی بهینه کشت،در تحقق اهداف توسعه پایدار کشاورزی بسیار تاثیرگذار است.
رسیدن به پایداری تولید و افزایش درآمد اهداف اجرای الگوی کشت
همچنین در نتایج حاصل شده افزایش بهره وری عوامل تولید، رسیدن به پایداری تولید، گسترش روحیه تعاون، ایجاد اشتغال، افزایش درآمد از فروش تولیدات و حفاظت از منابع پایه از دیگر مواردی بوده که با اجرای الگوی کشت درحوزه کشاورزی به دست خواهد آمد.
الگوی کشت طی سالهای اخیر یکی از چالش برانگیزترین مباحث مطرح شده در حوزه کشاورزی کشور بوده است.
در همین حال بسیاری ازکارشناسان و دست اندرکاران نابسامانیهای تولید و حتی بازار محصولات کشاورزی را ناشی از عدم اجرای الگوی کشت مناسب میدانند.
متخصصان و کارشناسان این حوزه بر این باورند که باید برای توسعه پایدار حوزه کشاورزی از تجربیات سایر کشورها در این حوزه استفاده کرد .
تاکید رییس جمهوری بر اجرای بهینه الگوی کشت در کشور
همچنین چندی پیش رییس جمهوری در مراسم بهرهبرداری رسمی از طرح های ملی وزارت جهادکشاورزی اعلام کرد:
بهینه کردن الگوی کشت و ارتقای بهرهوری صحیح از آب و خاک برای تحول در تولید محصولات کشاورزی حائز اهمیت است.
در این مراسم ، روحانی بهینه کردن الگوی کشت و ارتقای بهرهوری صحیح از آب و خاک و توجه به برنامه ریزی برای کشت فراسرزمینی را مهمترین برنامه جهاد کشاورزی دانست.
رییس جمهوری خاطر نشان کرد:
برنامه دولت این است که تا پایان دولت دوازدهم سطح کشت گلخانهای به 23 هزار هکتار برسد.
این در حالی است که به گفته روحانی با تلاش دولت در طول 7 سال، بیش از آنچه که در 30 سال گذشته بوده، گلخانه ایجاد کردیم.
اجرای الگوی کشت و امکان تامین محصولات استراتژیک
در همین حال کارشناس امور زراعت دفتر منطقهای سازمان فائو در آسیا و اقیانوسیه نیز درباره ضرورت اجرای الگوی کشت در بخش کشاورزی معتقد است:
ایران با اجرای طرح الگوی کشت، امکان تامین محصولات استراتژیک مورد نیاز خود را دارد.
به گفته بو ژو، الگوی کشت به نسبت مساحت زیر کشت محصولات مختلف در بازههای زمانی مختلف اشاره دارد.
زمان و ترتیب مکانی یا توالی محصولات زراعی یا آیش دادن یک زمین زراعی خاص را نشان میدهد.
این کارشناس فائو می گوید:
بنابراین تغییر در نسبت زمین زیرکشت محصولات مختلف و همچنین تغییر در ترتیب زمانی و مکانی محصولات زراعی الگوی کشت نامیده میشود.
بسترسازی،اولویت اول برای اجرای الگوی کشت در کشور
در این مشاور نظام صنفی کشاورزی ضمن انتقاد از مقصر خواندن کشاورزان در تولید مازاد محصولات صیفی نیز معتقد است:
زیرساختهای اجرای الگوی کشت در کشور فراهم نیست.
سیدجعفر حسینی عنوان کرد: بارها تاکید کردهایم که الگوی کشت را با ابلاغ یک بخشنامه به جهاد کشاورزی استانها نمیتوان اجرا کرد.
طی سالهای گذشته شاهد بودیم که این اقدام نه میزان تولید را کنترل کرد و نه منجر به تعادل قیمتی شد.
کشاورزان در زمان کشت، براساس اطلاعات بازار سال گذشته و شرایط موجود اقدام به کشت محصول میکنند.
به گفته این مقام صنفی تعادل در بازار مستلزم این است که متولیان امر از میزان صادرات و واردات محصول پیشنهادی با خبر باشند.
بدون اجازه آنان نه محصولی همزمان با برداشت وارد کشور شود و نه تعرفهای بر صادرات محصول اعمال شود.
اجرای تصمیمات مسوولان به ضرر کشاورزان
متاسفانه زیرساختهای لازم برای اجرای دقیق الگوی کشت وجود ندارد.
حسینی خاطر نشان کرد: مسوولان چه در زمان مازاد تولید و چه در زمان بروز کسری، کشاورزان را مقصر میدانند.
اما هنگام خودکفایی آن را نتیجه برنامهریزی دقیق خود عنوان میکنند.
آیا از دست رفتن دستاوردی مانند قانون تمرکز که کشاورزی و کشاورزان را دچار مشکلات جدی کرده نتیجه اقدامات مسوولانی نیست که در حال حاضر به دلیل فراهم نبودن همین زیرساختها قادر به اجرای طرح الگوی کشت نیستند؟
ضرورت فراهم کردن بسترهای لازم برای اجرای الگوی کشت
همچنین در این میان ، رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی بر ایجاد زنجیره ارزش با مدیریت صحیح و قاطع از سفره تا مزرعه تاکید کرد و افزود:
تا زمانی که زیرساختها فراهم نشود امکان اجرای الگوی کشت هم وجود ندارد.
محمدشفیع ملک زاده، درباره دلایل عدم موفقیت وزارت جهاد کشاورزی در اجرای طرح الگوی کشت، اظهار داشت:
الگوی کشت به این معناست که در هر استان با توجه به ظرفیتهای آب و خاک و اقلیم و همچنین بازار، محصول مناسب کشت شود .
ضرورت تدوین برنامه های تضمینی و حماتی دولت از کشاورزان
در حال حاضر وزارت جهاد کشاورزی برنامه کشت را درباره محصولات سبزی و صیفی به استانها ابلاغ میکند.
این مقام مسوول افزود: متأسفانه این برنامه چندان مورد توجه کشاورزان قرار نمیگیرد و آن را جدی تلقی نمیکنند.
رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور تاکید کرد:
نمیتوان صرفاً با تکیه بر برنامهها و بخشنامههای وزارت جهاد کشاورزی در خصوص اجرای الگوی کشت بدون وجود زیرساختهای لازم و هیچ تضمین و حمایتی انتظار داشته باشیم که کشاورزان آن بخش نامه را اجرا کنند.
اجرای الگوی کشت و کمک دو جانبه به کشاورز و مصرف کننده
ملک زاده با اشاره به اینکه اجرای الگوی کشت صحیح علاوه بر اینکه به کشاورزان کمک میکند، گفت:
مصرف کننده نیز ناچار نخواهد شد در مواقعی از سال محصولی را به ۴ برابر قیمت واقعی خریداری کند.
وی اضافه کرد: مشکل بخش کشاورزی در حوزه تولید نیست، همه مشکلات به بعد از تولید مربوط میشود از برداشت محصول تا انبارداری و صنایع تبدیلی و تکمیلی، بسته بندی، برندسازی و بویژه عرضه صحیح محصولات کشاورزی بسیار مهم و حائز اهمیت است.
بازارهای صادراتی از جمله مهم ترین اهرم های اجرای الگوی کشت
ملک زاده تصریح کرد: ما هنوز برنامه ریزی درستی برای صادرات نداریم که بتوانیم محصولات مازاد را صادر و برای کشور ارزآوری کنیم.
این فعال بخش خصوصی گسترش بازارهای صادراتی را از جمله مهمترین اهرمهای اجرای الگوی کشت دانست و گفت:
در شرایطی که با تصمیمات خلق الساعه یک شبه واردات را آزاد و یا ممنوع میکند چه کسی میتواند در این حوزه سرمایه گذاری طولانی مدت کند؟
نقش قیمت گذاری مناسب در اجرای طرح الگوی کشت
وی با اشاره به اینکه قیمت گذاری مناسب یکی از مهمترین عوامل در اجرای طرح الگوی کشت است، اضافه کرد:
دولت باید از کشاورزان حمایتهای لازم را به عمل آورد در این صورت الگوی کشت خود به خود اجرا میشود و نیازی هم به زور و تکلیف نیست.
ملک زاده تاکید کرد:
برای اجرای الگوی کشت همکاری فرابخشی لازم است و وزارت جهاد کشاورزی به تنهایی نمیتواند این طرح را اجرا کند.
همچنین وظایف قانون تمرکز باید به طور کامل در اختیار وزارت جهاد کشاورزی باشد تا این وزارتخانه بتواند برای تولید، واردات و صادرات تصمیم گیری کند.
ضرورت بهره گیری از ظرفیت های بخش خصوصی
وی با تاکید بر اینکه دولت برای اجرای الگوی کشت درست باید از ظرفیتهای بخش خصوصی بهره ببرد، بیان کرد:
در کشاورزی که حدود ۹۰ درصد آن خرده مالکی است، دولت نمیتواند برای کشاورزان تعیین تکلیف و آنها را مجبور به انجام کاری کند.
ملک زاده بر ایجاد زنجیره ارزش با مدیریت صحیح و قاطع از سفره تا مزرعه تاکید کرد و افزود:
تا زمانی که زیرساختها فراهم نشود و زنجیره در بخش ایجاد نشود امکان اجرای الگوی کشت نیز وجود نخواهد داشت.