درحالی که چند هفته ای است روغن کالایی کمیاب در بازار کالاهای اساسی شده و متقاضیان آن بسیار افزایش یافته، معاون بازرگانی داخلی شرکت بازرگانی دولتی ایران از توزیع ۷۰ هزار تن روغن به زودی خبر داد.
به گزارش برات نیوز، به دنبال سلسله مشکلات کمبود برخی از اقلام اساسی که طی چند ماه اخیر در بازار کالاهای اساسی حاصل شده بود چند هفته ای است که روغن هم نایاب شده و مصرف کنندگان به هر مغازه و فروشگاهی مراجعه می کنند روغن نمی یابند و یا درصورتی که مغازه یا فروشگاهی این کالا را موجود داشته باشند به دو برابر قیمت آن را به فروش می رساند .
مسوولان بر این باورند که با توجه به فشارهای ناشی از تحریم ها در کشور ما ، نه تنها صنعت روغن بلکه تمامی صنایع و کسب و کارها به دلیل مشکلات انتقال پول و تامین ارز با کمبود مواد اولیه مواجه شده اند .
تزریق 100 هزار تن روغن خام به کارخانه‌ها
و اما حالا مسوولان با توجه به انجام اقدامات لازم از تزریق 100 هزار تن روغن خام به کارخانه‌ها توسط شرکت بازرگانی دولتی ایران خبر داده اند و امیدوارند تا با تزریق این میزان روغن در بازار تب نبود این کالای اساسی فروکش کند .
عدم تأمین ارز توسط بانک مرکزی جهت واردات روغن خام و عدم عرضه آن به میزان مورد نیاز توسط شرکت بازرگانی دولتی ایران از مهمترین دلایل مشکلات اخیر در بازار روغن عنوان می‌شود.
درهمین راستا امیرهوشنگ بیرشک، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن، از رفع مشکلات پیش آمده در این بازار با تزریق 100 هزار تن روغن خام به کارخانه‌ها توسط شرکت بازرگانی دولتی ایران به کارخانه خبر داده و گفته است: همچنین مشکل تخصیص ارز توسط بانک مرکزی برای واردات روغن خام نیز در حال حل شدن است و به زودی روغن‌های خام دپو شده در گمرک ترخیص می‌شود.
بیرشک تاکید دارد: به رغم آنکه میزان واردات روغن خام در 6 ماهه اول سال نسبت به مدت مشابه سال از 800 هزار تن به 400 هزار تن کاهش داشته، اما میزان ذخایر ما در وضعیت مطلوبی برای تامین نیاز داخلی قرار دارد.
افزایش قیمت روغن مقطعی است
پیش از این هم دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی کشور از کاهش واردات روغن خبر داده و اظهار کرده بود : بنابر آمار ۶ ماهه گمرک، واردات روغن و دانه‌های روغنی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵۰ درصد کاهش یافته است، اما این موضوع ارتباطی به بحث تولید ندارد.
وی افزود: با توجه به عرضه روغن از سوی بازرگانی دولتی به کارخانه‌ها مقداری روغن نباتی تولید شده است و تنها به سبب چالش ارز و عدم تخصیص ارز قابل توجه به روغن پالم، تامین روغن حلب نیمه جامد ۴ تا ۵ کیلویی با مشکلاتی روبروست.
بیرشک با اشاره به دیگر دلایل گرانی روغن در بازار بیان کرده بود: با توجه به واردات ورق حلب با ارز نیما و افزایش قیمت هر کیلو ورق از ۱۴ هزار تومان به ۲۲ هزار تومان تا حدودی در تولید روغن جامد تاثیر گذاشته، اما تولید روغن مایع و خانوار در حال انجام است.
وی میزان نیاز سالانه روغن خوراک کشور را یک میلیون و 500 تا یک میلیون و 600 هزار تن عنوان کرد و افزود: در 7 ماهه نخست سال بالغ بر 950 هزار تن روغن مورد نیاز مصارف خانگی و صنعت تولید و عرضه شده است.
دبیر انجمن صنفی روغن نباتی تقاضای کاذب در برابر میزان عرضه، افزایش قیمت حلب، مشکلات تخصیص ارز به واردات روغن پالم و شیوع ویروس کرونا و افزایش ذخایر کشور‌های هند و چین را از دلایل اصلی گرانی روغن در بازار مطرح کرده و اظهار امیدواری کرده بود که ظرف هفته‌های آتی با رایزنی‌های صورت گرفته بازار روغن مجدد به آرامش می‌رسد.
افزایش 2 برابری قیمت روغن نباتی
وی با بیان اینکه افزایش ۲ برابری قیمت روغن خانوار مقطعی است، گفت: با برگزاری جلسات و رایزنی‌هایی که با بانک مرکزی و وزارت صمت داشتیم، تصمیماتی مبنی بر تخصیص ارز به واردات روغن پالم داشتیم که با این وجود ظرف هفته‌های آینده آرامش به بازار باز می‌گردد.
به گفته بیرشک، علی رغم آنکه کارخانجات تولیدی، روغن نباتی را بر مبنای نرخ مصوب تنظیم بازار عرضه می‌کنند، اما به علت ازدیاد تقاضا و کمبود عرضه قیمت برای مصرف کننده افزایش یافته که ظرف هفته‌های آتی مشکل مرتفع می‌شود.
این مقام‌مسئول از کمبود روغن صنف و صنعت خبر داد و گفته است : با توجه به تقاضای کاذبی که برای خرید روغن در بازار ایجاد شده، قیمت محصول دچار التهاب در بازار شده است، درحالیکه در شرایط فعلی که کشور دچار تحریم‌های ظالمانه و جنگ اقتصادی است، به مردم و صنوفی که روغن مصرف می‌کنند، توصیه می‌شود که تقاضای کاذب در بازار ایجاد نکنند تا برخی افراد به نرخ‌های غیر واقعی اقدام به عرضه روغن نکنند.
تکذیب افزایش قیمت روغن نباتی
دبیرانجمن صنفی روغن نباتی درباره افزایش قیمت روغن بیان کرد: مولفه‌های متعددی در افزایش قیمت روغن نباتی تاثیر گذار است که امکان پیش بینی آن در بازار وجود ندارد.
به عنوان مثال قیمت روغن پالم در بازار‌های جهانی به یکباره ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش یافت چرا که با افت مزارع روسیه و شیوع ویروس کرونا کشور‌های هند و چین ذخایر خود را افزایش دادند که این امر منجر به گرانی شد.
وی با اشاره به اینکه برنامه خاصی برای افزایش قیمت روغن تا پایان سال نداریم، افزود: این درحالی است که با استمرار این روند چاره‌ای جز افزایش نیست، گرچه فضای جامعه نمی‌طلبد که دنبال این موضوع برویم.
بیرشک با اشاره به اینکه ۸۵ درصد روغن و دانه روغنی مورد نیاز از طریق واردات تامین می‌شود، بیان کرد: اگرچه با برنامه خوداتکایی وزارت جهاد کشاورزی تا حدودی فاصله داریم، اما سال به سال بهتر می‌شود. هر چند خوداتکایی ۱۰۰ درصدی امکان پذیر نیست.
عدم هماهنگی نرخ خرید تضمینی دانه‌های روغنی با هزینه های تولید
بر اساس این گزارش، علیرضا مهاجر مجری طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی نیز درباره مشکلات تولید روغن گفته است :دولت برای سال زراعی جدید نرخ خرید تضمینی هر کیلو کلزا را ۷ هزار و ۸۰۰ تومان اعلام کرد، درحالیکه نرخ آن باید ۱۲ تا ۱۳ هزار تومان باشد.
همچنین نرخ خرید تضمینی هر کیلو سویا ۳ هزار و ۸۵۰ تومان است، درحالیکه سر زمین با نرخ ۱۲ هزار تومان از کشاورز خریداری می‌شود که این امر نشان می‌دهد عرضه و تقاضا بر قیمت گذاری دانه‌های روغنی حاکم است و متاسفانه دولت حداقل قیمت را برای خرید تضمینی اعلام‌کرده است.
مهاجر با اشاره به اینکه تولید کلزا در مناطق سردسیر را از دست دادیم، بیان کرد: با توجه به نرخ کنونی دانه‌های روغنی در بازار، تولید دانه‌های روغنی در مناطق معتدل و گرم با استقبال کشاورزان مواجه شده که انتظار می‌رود بخشی از برنامه اجرا شود.
پیش بینی تولید ۳۵۰ هزار تن کلزا
مجری طرح دانه‌های روغنی آزادسازی قیمت دانه‌های روغنی را امری مهم در توسعه کشت برشمرد و گفت: امسال پیش بینی می‌شود که تولید کلزا به ۳۵۰ هزار تن، سویا ۸۰ هزارتن، کنجد ۶۰ هزارتن و آفتابگردان و گلرنگ به ۶۰ هزار تن برسد که با این وجود ۲۰ درصد روغن مورد نیاز در داخل تامین می‌شود.
مشاور وزیر جهاد کشاورزی با انتقاد از سرانه مصرف روغن در کشور گفت: هم اکنون سرانه مصرف روغن در کشور ما ۲۰ کیلوگرم است، درحالیکه متوسط مصرف جهانی ۱۲ کیلو است که با فرهنگ سازی سرانه مصرف باید به ۱۵ کیلوگرم برسد ، در صورت تحقق این امر ظرف سه سال آینده ۵۰ درصد و ۱۰ سال آینده ۷۰ تا ۸۰ درصد روغن مورد نیاز در داخل تامین می‌شود.
وی توسعه کشت دانه‌های روغنی را تنها راهکار جبران کمبود روغن در کشور اعلام کرد و افزود: با وجود هشدار‌های مکرر به توسعه کشت دانه‌های روغنی، اما به سبب کافی بودن ارز در کشور اقدام به واردات روغن از کشور‌های آمریکا، آرژانتین و برزیل می‌کردند که در شرایط فعلی تحریم به سبب کمبود ارز و مشکلات نقل و انتقال با چالش‌هایی در تامین مواجه شده اند.
این در حالی است که مقام‌معظم رهبری همواره بر حمایت از تولید داخل و اتکا به منابع داخلی تاکید دارند.
مجری طرح دانه‌های روغنی ادامه داد: با توجه به شرایط تحریم و کمبود ارز توسعه کشت دانه‌های روغنی تنها راهکار تامین روغن مورد نیاز در داخل محسوب می‌شود، در شرایط فعلی به سبب ذخایر مناسب کمبودی نداریم.
تامین ۹۵ درصد روغن مورد نیاز از خارج
همچنین سید جعفر حسینی مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی نیز نامناسب بودن قیمت خرید تضمینی را یکی از دلایل کاهش تولید دانه‌های روغنی اعلام کرد و گفت: با وجود هشدار‌های مکرر مبنی بر نامناسب بودن قیمت دانه‌های روغنی همچون کلزا، آفتابگردان، سویا و کنجد با هزینه‌های تولید، اما گوش شنوایی وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه ۹۵ درصد روغن مورد نیاز داخل از طریق واردات تامین می‌شود، افزود: طی سال‌های اخیر سیاست و برنامه مدونی برای افزایش سطح زیر کشت دانه‌های روغنی نداشتیم که این امر در کنار نامناسب بودن قیمت خرید تضمینی، کمبود ادوات و ماشین آلات برداشت کلزا و نبود بذر مناسب آفتابگردان و کارخانجات فرآوری موجب شد گیاه کم آب بر همچون آفتابگردان از چرخه تولید کشاورزان خارج و سویا به عنوان خوراک دام استفاده شود.
حسینی ادامه داد: با توجه به فقدان سیاست و برنامه مناسب برای توسعه کشت دانه‌های روغنی، قیمت گذاری نامناسب و الگوی کشت تعریف نشده با شکست تولید مواجه شدیم و تا زمانیکه نرخ محصولات واقعی نشود، استقبالی برای کشت وجود ندارد.
مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی با اشاره به اینکه زمان برای کشت کلزا را از دست داده ایم، بیان کرد: با توجه به کاهش استقبال کشاورزان به سطح زیرکشت مورد نظر وزارت جهاد در خصوص محصول کلزا نمی‌رسیم، اما برای آفتابگردان این امکان وجود دارد که با برنامه ریزی مدون بخشی از روغن مورد نیاز را از این طریق تامین کنیم.
۷۰ هزار تن روغن در راه بازار
معاون بازرگانی داخلی شرکت بازرگانی دولتی ایران گفت: در حال حاضر شرایط روغن خانوار و صنف و صنعت در تعادل قرار دارد و ۷۰ هزار تن از ذخایر برای خانوار در زنجیره تامین در حال توزیع است.
حسن حنان، معاون بازرگانی داخلی شرکت بازرگانی دولتی ایران درباره وضعیت روغن در کشور و موضوعات مطرح شده در فضای مجازی گفت: در حال حاضر وضعیت تامین و موجودی کالای روغن برای مصارف خانوار و صنف و صنعت در شرایط مطلوب‌تر قرار دارد و بهتر از هر زمان دیگری در حال تامین است.
