یکی از بانکهای تجاری ایران که در سال 1331 توسط دو خانواده سرشناس به نام‌های بلورفروشان و مفرح افتتاح شد، بانک صادرات است که در ابتدای کار با 20 کارمند و 3 مدیر ارشد فعالیت خود را به عنوان بانکی غیردولتی شروع کرد که پس از انقلاب به مالکیت دولت درآمد. در مورد این بانک تاریخچه و نحوه خدمات آن در این مقاله خواهید خواند. پس با برات نیوز همراه باشید.
بانک صادرات در یک نگاه
بانک صادرات با تمرکز بر خدمات مالی در سال 1331 گشایش یافت. محدوده فعالیت این بانک در زمینه بانکداری خرد، بانکداری شرکتی، بانکداری سرمایه گذاری، کارت اعتباری و … است و به میزان درآمد 58 هزار میلیارد ریال در سال 1396 رسیده است. مجموع دارایی این شرکت در سال 1397 به میزان 1979 هزار میلیارد ریال است و تعداد کارمندان آن نیز بیش از 27 هزار نفر تا سال 97 است. این بانک اولین شعبه بین المللی خود را در شهر هامبورگ آلمان راه اندازی شد اما اکنون دارای 23 شعبه در کشورهای مختلف دنیا است. هم اکنون بانک صادرات ایران مالکیت بانک های مستقل دایر در خارج از کشور (بانک صادرات تاشکند، لندن PLC، فیوچر بانک بحرین و آرین بانک افغانستان) را در اختیار دارد و علاوه بر این واحدهای بین المللی متعلق به این بانک حدود ۶۰ شعبه که بیشتر آنها در کشورهای حاشیه خلیج فارس و بقیه در لبنان، مصر، یونان، آلمان، فرانسه، انگلستان و آمریکا ایجاد شد.
گفتنی است پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی در ایران بانک صادرات در هفتم خرداد ماه 1358 با تصویب لایحه‌ای از سوی مجلس محترم شورای اسلامی، ملی شد و در زمره بانکهای تجاری دولتی کشور جای گرفت. همچنین شعب داخلی بانک نیز 3300 شعبه در سراسر کشور است که از این حیث می‌توان عنوان گسترده‌ترین شبکه شعب بانکی کشور را بر این بانک نهاد. سرمایه کنونی این بانک بالغ بر ۱۶۸۰۳میلیارد ریال است و این بانک که از سال ۱۳۷۹ ارائه خدمات الکترونیکی را آغاز کرده، هم اکنون در زمینه‌های تعداد شعب آن لاین، تعداد دستگاه‌های ATM، pos و تعداد کارت‌های صادره Debit و همچنین ارائه محصولات نوین مانند بانکداری اینترنتی و موبایل بانکینگ پیشتاز و رکوددار نظام بانکی ایران است.
امروزه بانک معتبر و مردمی صادرات ایران به عنوان بزرگترین بانک خصوصی و بورسی کشور با بهره‌مندی از بیش از ۶ دهه تجربه علاوه بر پایبندی کامل به اصول اولیه خود و اجرای دقیق بانکداری اسلامی می‌کوشد ضمن همسویی با بانکداری بین‌المللی از طریق رعایت اصول مشتری مداری و ارایه خدمات مطلوب و نوین بانکی، سرآمدی خود را در بازار پر رقابت بانکی داخلی حفظ و ارتقا بخشد و افزون بر این رضایتمندی مردم را جلب و نقش مؤثری را در آبادانی، پیشرفت و توسعه میهن اسلامی ایفا نماید.
تاریخچه بانک صادرات
در گذشته مردم به دلیل عدم اعتماد به بانک‌ها بیشتر پول نقد خود (حدود90%) را در پستوهای منازل و صندوقچه‌های شخصی خود می‌گذاشتند و به عبارتی سرمایه آنها راکد و خارج از چرخه مالی و اقتصادی کشور بود. بنیانگذاران بانک صادرات بر آن شدند تا برای جذب نقدینگی در کشو بانکی مشتری مدار تاسیس کنند که به عنوان یک بانک خصوصی با سرمایه 20 میلیون ریالی شروع به کار کند. بانک صادارات در 15 شهریور 1331 تاسیس شد و سرمایه آن با خرید ٧۶ سهم توسط دو نفر از اعضای هیات موسسین بانک و سرمایه گذاری بقیه اعضای هیأت مدیره تأمین گردید و سهامداران با واگذاری سفته به هیأت مدیره تعهد نمودند ۵٠ درصد بقیه تعهد خود را از محل سود سالیانه پرداخت نمایند. در آن بازه بانکهای دولتی قدرتمند دیگری مانند بانک ملی و بانک سپه وجود داشتند و کمتر کسی امید به موفقیت این بانک خصوصی تازه کار داشت. ارایه تسهیلات بانکی بهتر به مردم، ایجاد شبکه گسترده بانکی در سراسر کشور، جلب سرمایه‌های داخلی و پس‌اندازهای هر چند کوچک، اعطای تسهیلات و سرمایه‌گذاری در کلیه فعالیت های اقتصادی، اهداف اولیه بانک صادرات در آن سال‌ها بودند.
مکانی که بانک صادرات در آنجا شروع به کار کرد، به طور موقت در طبقه دوم سرای بنایی بازار تهران واقع در کوچه تکیه دولت در ساختمانی مشرف به بانک ملی با نام اولیه بانک صادرات و معادن به ثبت رسید. سپس از ۲۲ آبان همان سال، در پی افتتاح اولین شعبه، به صورت رسمی شروع به کار نمود. یکی از اولین اقدامات هیأت مدیره انجام تعمیرات و تغییرات در محل استقرار اولین شعبه بانک بود که با برداشتن دیوارهای بین سه اتاق از هفت اتاق، یک سالن معاملات به ابعاد ١٢در ٨ با پنج باجه برای دریافت و پرداخت، انتقالی چک های واگذاری و افتتاح حساب به وجود آمد و تعداد ۴ اتاق برای بایگانی و تدارکات (جهت لوازم ضروری و ملزومات و مطبوعات) و اتاق های مدیر عامل و هیأت مدیره در نظر گرفته شد و دقت به عمل آمد که ساختمان بانک جلوه بسیار آبرومندی داشته باشد. بعدها با بهتر شدن وضعیت اقتصادی بانک، محل مناسب تری برای شعبه بازار خریداری گردید و در آبان ١٣٣٧ شعبه یک بازار به محل فعلی انتقال یافت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در سال ١٣۵٨ در اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی، این بانک “ملی” اعلام گردید و پس از ٣٠ سال در راستای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی، در ١٩ خردادماه سال ١٣٨٨ به جرگه بانکهای خصوصی پیوست و با کد «وبصادر» در سازمان بورس و اوراق بهادار تهران پذیرفته شد. خصوصی شدن و تغییر در مالکیت بانک به منزله نقطه عطفی در جایگاه حقوقی و مدیریتی بانک بوده و زمینه ساز تحولات اساسی در راستای چابک تر شدن، خلق ارزش افزوده و داشتن نقش مؤثرتر در اقتصاد ایران گردید. همچنین شرکت کارگزاری بانک صادرات ایران در چند سال اخیر با بهره مندی از نیروی انسانی متخصص و مجرب توانسته است برای چندمین سال پیاپی در بین ده شرکت برتر کارگزاری قرار گرفته و به ارائه کلیه خدمات در حیطه بازار سرمایه به مشتریان محترم بپردازد.
بنیانگذار بانک صادرات که بود؟
در انتخاب اعضای هیأت مدیره بانک ادوارد ژوزف، مهندس محمد علی مفرح و مهندس محمد بلور فروشان به سمت اعضای اصلی و علی اکبر فخرائی و مهندس مصطفی امیر معزی به سمت اعضای علی‌البدل و مهندس ابوالفضل پاک و مهندس نصرت ا… رضائی به سمت بازرسان قانونی برگزیده شدند ولی مرحوم مهندس محمد علی مفرح چون سمت بازرس قانونی را در بانک بازرگانی ایران داشت از قبول عضویت هیأت مدیره خودداری کرد و آقای حسن ملک افضلی را به جای خود پیشنهاد نمود که مورد موافقت قرار گرفت. اما مهندس مفرح چهره ماندگار بانکی و بنیانگذار بانک صادرات که بود؟
محمدعلى مفرح در نهم آبان سال ١٢٩۵ در خیابان سیروس به دنیا آمد. و در سال ۱۳۱۴ در رشته مهندسى الکترومکانیک دانشگاه تهران پذیرفته شده و پس از پایان تحصیلات به استخدام وزارت اقتصاد درآمد. پدرش ابوالقاسم خان از کسبه و تجار معتبر بازار بزرگ تهران همواره کوشش داشت تا فرزندش خودساخته بار آید و همیشه روى پاى خود بایستد. محمدعلى آنگونه که پدر مى خواست بزرگ شد. تاسیس دبیرستان بانکدارى یکى از شاهکارهاى مدیریتى مفرح بوده است. این دبیرستان که به منظور تامین کار متخصص بانک تشکیل شده بود، از دانش آموزان علاقه‌مند براى تحصیل و پشت سر گذاردن دوره چهارساله کلاس ها دعوت به عمل می آورد تا مدرک دیپلم بانکدارى را بگیرند و در صورت تمایل به استخدام بانک صادرات نیز درآیند. بانک صادرات با مدیریت محمدعلى مفرح یک موفقیت بى نظیر دیگر را نیز تجربه کرد و آن حضور شعب این بانک در خارج از کشور بود و اکنون با 28 شعبه خارجى داراى گسترده ترین شبکه شعب بانکى در کشور است.
در مورد این چهره که از او در تاریخ بانکداری ایران به نیکی یاد می‌کنند، اطلاعات کمی وجود دارد. سرهنگ ستاد هوایی غلامرضا مصور رحمانی در مورد او می‌گوید: «در حدود تشخیص من بالمقایسه با تمام مردان سیاسی، نظامی و مالی که در دنیا دیدم، مهندس مفرح شخصی بود فوق‌العاده و خودساخته». مفرح یک موسسه بانکی را در واقع از «هیچ» یعنی از چند قطعه «سفته» به وجود آورد، گرداند، توسعه داد و آن را به‌صورت بزرگترین سازمان بانکی ایران (بعد از بانک ملی) تحویل جامعه داد که چند هزار خانواده ایرانی از کار در آن به زندگی شرافتمندانه رسیدند. لوگوی اولیه بانک تصویر یک اسب بالدار بود که مرحوم ادوارد ژوزف که اولین مدیرعامل بانک صادرات بود آن را از نگین انگشتری‌اش الهام گرفته بود و توجیه اش این بود که اسب سمبل سرعت و استقامت و نجابت است و بال‌هایش سمبل بلندپروازی و آغوش باز؛ توجیه تاریخی‌اش آن است که این آرم مشابه مهر نقشین انوشیروان ساسانی پادشاه ایران باستان بود. این آرم پس از پیروزی انقلاب اسلامی از سال ۱۳۵۸ تاکنون به سه طرح متفاوت تغییر نقش داده شد و آرم فعلی بانک که دو دست سکه‌ای را در برمی‌گیرد، آرم مشخص بانک شد.
گفته می‌شد که این انسان وارسته یعنی مهندس مفرح به مردم عادی بسیار احترام می‌گذاشت و این رویه ناشی از احترام معنوی بود که وی به ملت ایران داشت و معتقد بود هر کس وظیفه دارد تا حدی که امکانات اجازه می‌دهد به مردم خدمت کند و هر کس در این مسیر راه عملی نشان می‌داد فوراً می‌پذیرفت. جالب بود که به اصرار، جلوتر از وزرا و وکلا راه می‌رفت و هیچ‌وقت به آنها «جناب» خطاب نمی‌کرد. روزی که برای ارجاع شغلی به دربار احضار شده بود، از قبول شغل امتناع کرد و گفت: «پول و مقام فسادآور است و در اینجا هر دو وجود دارد.» خوب است اتکای به نفس این مدیر را با مدیران بانکی حال حاضر کشور مقایسه کنید.
خدمات مختلف بانک صادرات
خدمات بانک صادرات را می‌توان در دسته‌های زیر طبقه بندی کرد:
خدمات
ریالی
- ارسال پیامک پیش از برگشت چک (ارسال پیامک برای مشتریان قبل از صدور گواهینامه عدم پرداخت وجه چک به علت کسر موجودی چک های متعلق به بانک صادرات که به حساب شخص واگذار می شوند مشمول این طرح هستند و به این ترتیب چنانچه حساب مشتری مانده کافی جهت تأمین وجه چک را نداشته باشد، پیامکی به مشتری مبنی بر عدم کفایت موجودی ارسال و فرصتی برای تکمیل موجودی فراهم می گردد.)
- صندوق امانات
- فعال سازی حساب مشتریان
- سامانه نوبت دهی خزانه زرین سپهر
ارزی
- صدور تاییدیه حساب
- سپرده های ارزی
- خرید و فروش ارز
- سود ارزی
- سوئیفت
- نرخ ارز
سپرده ها
ریالی
- قرض الحسنه پس انداز
- قرض الحسنه جاری
- سرمایه گذاری بلند مدت بانک صادرات (سپرده‌ای است که براساس آن اشخاص حقیقی یا حقوقی می توانند سرمایه ثابتی را به منظور انتفاع (دریافت سود) به بانک تا مدت زمان مشخصی می سپارند و بانک با اخذ وکالت از مشتری، این سپرده‌ها را در فعالیت‌های اقتصادی مجاز سرمایه‌گذاری کرده (پرداخت تسهیلات) و سود حاصل از سرمایه‌گذاری را پس از کسر حق‌الوکاله به وی پرداخت نماید.)
- سرمایه گذاری کوتاه مدت
- گواهی سپرده
- محاسبه سود سپرده گنجینه سه
- محاسبه سود سپرده ریالی
ارزی
- نرخ سود سپرده مدت دار ارزی
- نرخ سود سپرده کوتاه مدت ارزی
تسهیلات و تعهدات
ریالی
- مرابحه
- قرض الحسنه
- فروش اقساطی
- مضاربه
- جعاله
- سلف
-
مشارکت مدنی
- اجاره به شرط تملیک (اجاره به شرط تملیک عقد اجاره ای است که در آن شرط شود مسـتاجر در پایان مدت اجاره در صورت عمل به شرایط مندرج در قرارداد عین مستاجره را مالک گردد. به عبارت دیگرخرید و واگذاری اموال منقول و غیر منقول به درخواست کتبی مشتری توسط بانک (به عنوان موجر) به مدت معین برای اجاره ، مشروط بر اینکه در صورت پرداخت کامل مال الاجاره در پایان مدت قرارداد اجاره ، مشتری (مستاجر) مالک اموال مورد اجاره گردد ).
- صندوق توسعه ملی
- ضمانت نامه
ارزی
- تسهیلات اعطایی
- فاینانس و ریفاینانس
- ضمانت نامه (به طور کلی ضمانت نامه های ارزی به دو دسته ضمانتنامه های وارداتی و صادراتی تقسیم می شوند: ضمانتنامه ارزی وارداتی که به پشتوانه ضمانتنامه متقابل دریافتی از یک بانک کارگزار خارجی بعنوان وثیقه (Collateral به نفع خریداران/کارفرمایان ایرانی به ارز یا ریال صادر می شوند. ضمانت نامه ارزی صادراتی که به پشتوانه وثایق دریافتی از ضمانت خواه (و یا ارائه ضمانتنامه متقابل توسط یکی از بانکهای داخلی بعنوان وثیقه) به ارز یا ریال صادر می شوند.)
- تنزیل اسناد و اعتبارات و بروات ارزی
- سامانه تقاضای اینترنتی مشتریان ارزی
- صندوق توسعه ملی
خدمات نوین بانک صادرات شامل همراه بانک و بانکداری اینترنتی است. همراه بانک سرویس جدیدی است که مشتریان از طریق تلفن همراه خود علاوه بر مشاهده صورتحساب، از مانده حساب مطلع و راسا می‌توانند نسبت به پرداخت قبوض، استعلام چک و انتقال وجه اقدام نمایند. کلیه‌دارندگان حساب‌های سپهر نزد شعب بانک صادرات امکان استفاده از این سیستم به‌صورت رایگان را خواهند داشت و متقاضیان استفاده از این خدمت می‌توانند با مراجعه به سایت اینترنتی بانک صادرات www.bsi.ir و دریافت نرم‌افزار مربوطه و نصب آن روی تلفن همراه خود با سهولت نسبت به بهره‌برداری از این سیستم اقدام نمایند.
بانکداری اینترنتی بانک صادرات نیز در سال 1385 در راستای ارائه خدمت رسانی مطلوب آغاز شد و در عرض تنها 2 سال 40 هزار نفر از این خدمات استفاده کردند. مردم برای انتقال وجه، پرداخت قبوض، تعیین مبلغ چک سپهری و رویت صورتحساب از خدمات بانکداری اینترنتی بانک صادرات استفاده کردند. بانک صادرات به منظور جلب رضایت هرچه بیشتر مشتریان عزیز، اقدام به ایجاد و راه‌اندازی سیستم‌های مکانیزه پرداخت کلیه قبوض از طرق مختلف از قبیل پرداخت از طریق سیستم موبایل بانکینگ (همراه بانک)، بانکداری اینترنتی، شماره تلفن ۱۵۵۳ و دستگاه‌های خودپرداز نموده است. مشتریان گرامی به شرط برخورداری از کارت سپهر و کارت‌بانک‌های عضو شبکه شتاب، می‌توانند بدون محدودیت زمان و مکان قبوض خود را پرداخت نمایند.
بانک صادرات دارای خدمات دیگری به شرح زیر است: حساب‌های دومنظوره، سیستم دستور پرداخت، انتقال وجه بین بانکی، حوالجات بین‌شهری در سیستم سپهر، بن‌کارت، بیمه عمر، بیمه سپهر، کیوسک بانک و واحد امداد مشتریان از جمله دیگر خدمات نوین بانک صادرات ایران است. متقاضیان استفاده از این خدمات نوین جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به شعب بانک صادرات در سراسر کشور یا سایت آن مراجعه کنند.
