به علت نامگذاری سال گذشته تحت عنوان حمایت از تولید داخل و تولیدکنندگان داخلی و سال جاری با عنوان «جهش تولید»، انتظار می رود که مسوولان و صاحبان بنگاه های تولیدی نسبت به این موضوع جدی تر وارد عمل شوند.
از طرفی انتظار از مردم نیز حمایت از تولید کنندگان داخلی با استفاده از استفاده از محصولات ایشان است.
حال که شرایط برای این تولیدکنندگان مهیا شده و از اجناس مشابه خارجی در بازار به علت ممنوعیت ورود و یا کمبود ارز تقریبا اثری نیست، می بینیم که برخی از این تولیدکنندگان با مردم همراهی نکرده و با استفاده از شرایط روز، مسابقه ای را برای گران کردن محصولات خود آغاز کرده اند.
در ماه های اخیر و به خصوص از ابتدای امسال شاهد این هستیم که بعد از افزایش شوک کننده نرخ دلار، رقابت تنگاتنگی در بین تولید کنندگان داخلی در جهت افزایش هر چه بیشتر نرخ محصولات تولیدی در جریان است.
اکثر واحدهای تولیدی داخلی با مجوز و بی مجوز قیمت محصولات خودرا افزایش داده اند. وزارت صمت، هم به عنوان مسوول تنظیم بازار به علت تغییر مکرر وزرا و اداره شدن توسط سرپرست موقت، اقداماتش در جهت تنظیم بازار و جلوگیری از افزایش نرخ ها به ثمر نمی‌نشیند.
در این میان فقط شاهد هرج و مرجی شده‌ایم که معلوم نیست تا به کی ادامه دارد و اقتصاد بحران زده مان را فلج تر خواهد کرد.
بییشتر بخوانید: 40 درصد ارز دولتی فقط برای یک شرکت لوازم خانگی
در واقع حمایت از تولید داخل و حمایت از حقوق مصرف کننده، معادله ای است دو طرفه که تحت نظارت دولت، هر دو طرف معادله از این رابطه منتفع شده و حقوق شان رعایت شود و انتظار همگان از طرفین این معادله، رعایت حقوق متقابل یکدیگر است.
حقوق مصرف کنندگان با ارتقای کیفیت محصولات، عرضه مناسب همزمان با کاهش قیمت‌های فروش رعایت می شود و رعایت حقوق تولیدکنندگان با خرید محصولات داخلی و استقبال نکردن از محصولات مشابه خارجی توسط مصرف کنندگان عملی می‌شود.
متاسفانه به نظر می رسد که جاده حمایت از تولیدات داخلی، جاده ای یکطرفه بوده و برخی تولیدکنندگان محصولات داخلی نشان داده اند که در شرایط بحرانی، تعهدی به رعایت قوانین این معادله نداشته و مترصد فرصتی هستند که تا می توانند نسبت به افزایش نرخ محصولات خود به هر طریق ممکن اقدام کنند.
در این شرایط، برخی از این تولیدکنندگان داخلی اعم از محصولات سرمایه ای یا مصرفی با دلیل و بدون دلیل و به بهانه افزایش نرخ ارز یا کاهش واردات، نسبت به افزایش قیمت محصولات تولیدی خود اقدام کرده اند.
حتی در برخی موارد به خاطر افزایش هر چه بیشتر این قیمت ها و با کمک برخی واسطه ها، نسبت به احتکار و انبار کردن محصولات تولیدی خود نیز مبادرت می ورزند و از عرضه مستمر محصولات خود به بازار امتناع می کنند.
این قبیل موارد به خاطر ایجاد کمبودهای مصنوعی بیشتری است که هر از چند گاهی انباری از این محصولات دپو شده توسط دادستانی ها، استانداران در مناطق مختلف کشور کشف و ضبط می شود.
اما سوالی که در این میان مطرح است آیا منظور از حمایت از تولیدکنندکان داخلی، همین تولیدکنندگان هستند که به دنبال فرصتی هستند تا از شرایط موجود حداکثر بهره برداری را کرده و بر ثروت خود بیافزایند؟
البته در هنگامه رکود بازار و تشدید رقابت در یک شرایط عادی اقتصادی، شعارهای حماسی حمایت از تولید داخل سر داده و فریاد کمک خواهی از مردم سر می دهند و از مجاری مختلف از جمله دولت، خواستار حمایت مردم از تولیدات داخلی می شوند؟
نویسنده یادداشت: احمد میرعلایی – کارشناس اقتصادی
