۱۸ می برابر با ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۹ روز جهانی موزه و میراث فرهنگی است.
موزهها آینهی تمام نمای فرهنگ، تاریخ و سرگذشت یک تمدن هستند و به دلیل اهمیت موزهها در نمایش میراث فرهنگی و طبیعی یک کشور یا ملت، کمیته بینالمللی موزهها ایکوم (ICOM)، روز هجدهم ماه می را روز جهانی موزه و میراث فرهنگی نامگذاری کرده است.
هدف از نامگذاری روز جهانی موزه و میراث فرهنگی نشاندادن اهمیت موزهها در تبادلات فرهنگی، غنیسازی فرهنگها، درک متقابل ملتها از هم و برپایی صلح و دوستی میان مردم جهان است.
جالب است بدانید که نام موزه، از کلمه فرانسوی (Musee) به معنی مکان جمعآوری آثار باستانی و گرانبها گرفته شده است. البته متخصصان موزهداری باور دارند که کلمه موزه از نام تپهای در آتن گرفته شده که معبد الهه هنر شعر و موسیقی بود.
نخستین موزهای که در جهان برپا شد، موزه آشمولین مربوط به سال ۱۶۸۳ میلادی و شهر آکسفورد انگلستان است که در آن، آثاری از مشرق زمین نگهداری میشود. البته موزههای شخصی که متعلق به افراد ثروتمند و خانوادههای سلطنتی بود، از موزه آشمولین سابقه بیشتری دارند. برای مثال در موزه «Ennigaldi-Nanna» که قدمت آن به ۳۵۰ سال پیش از میلاد میرسد، آثار باستانی بین النهرین نگهداری میشد.
تاریخچه نخستین موزه ایران هم به سال ۱۲۴۹ شمسی باز میگردد، زمانی که ناصرالدین شاه پس از سفر فرنگ و مشاهده موزههای اروپا دستور داد تا گوشهای از کاخ گلستان را به موزه تبدیل کنند. البته این موزه که مخصوص شاه و درباریان بود، پس از مدتی از بین رفت و آثار آن، به خزانه بانک ملی و موزه دانشکده افسری سپرده شد.
اما در دوران مشروطه، به طور رسمی و به دستور «صنیعالدوله» وزیر معارف وقت، ادارهای برای سر و سامان دادن به وضعیت حفاریها تاسیس شد که آثار کشفشده را حفظ و نگهداری میکرد و بعدها به موزه «ایران معارف» معروف شد.
امروزه موزههای به یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری تبدیل شدهاند، به طوری که حتما نام موزه لوور در فرانسه، موزه متروپولیتن در آمریکا و موزه لنینگراد در روسیه را شنیدهاید. موزه ایران باستان در تهران هم یکی از مشهورترین موزهها است که توصیه میکنیم حتما به آن سر بزنید.
از دیگر موزههای مشهور ایران میتوانیم به موزه هنرهای معاصر، موزه سینما، موزه تخت جمشید، کاخ موزه سعدآباد، موزه ملی ملک، موزه تاریخ طبیعی همدان و … اشاره کنیم که بازدید از آنها برای هر ایرانی، خالی از لطف نیست.