۷ بهمن، روز جهانی گمرگ

۷ بهمن (26 ژانویه) روز جهانی گمرک است.

این روز هر ساله در تمام کشورهای عضو سازمان جهانی گمرک گرامی داشته می‌شود. با برات نیوز همراه باشید.

کشور ما هر ساله با برنامه‌هایی به استقبال این روز می‌رود.

این برنامه‌ها در راستای تسهیل و توسعه تجارت بین المللی است.

اقداماتی در این روز برای تسریع مبادلات ارزی با شیوه‌های مدرن گمرکی و تغییر و تحول در بهبود شیوه‌های خدمات‌دهی انجام می‌گیرد.

ثبت این روز در کشور ما به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس شورای فرهنگ عمومی انجام گرفت و در تقویم سال ۱۳۹۴ درج شد.

وظایف گمرک چیست؟

گمرک سازمانی‌ است که مسئول اجرای قوانين مربوط به ورود و صدور كالاهای تجارتی است.

به طور کلی این سازمان مسئول اجرای قانون امور‌گمركی، آيين‌نامه‌های اجرايی آن و ساير قوانين و مقرراتی است که اجرای آن بر عهده گمرک گذاشته شده است.

همچنین این سازمان اخذ عوارض مربوط به ورود يا صدور كالاها و امور مربوط به واردات، صادرات و ترانزیت را انجام می‌دهد.

از دیگر وظایف سازمان گمرک می‌توان به خدمات مربوط به نگهداری، تخلیه، بارگیری و نظارت بر مجوزهای‌های لازم واردات و استاندارد کالا اشاره کرد.

ریشه واژه گمرک

جالب است بدانید که واژه گمرک از ریشه کومرسیوم گرفته شده که در زبان‌های فرانسه و انگلیسی به معنای مبادله و بازرگانی است.

اما برخی دیگر اعتقاد دارند که این واژه از زبان یونانی یا گویش ترکی یعنی کومروک گرفته شده است.

آنها می‌گویند که این واژه ترکی است و پس از فتح قسطنطنیه دولت عثمانی به ایران ورود پیدا کرده است.

تاریخچه گمرک در ایران

خوب است بدانید اداره گمرک در ایران از زمان اشکانیان وجود داشته است.

آن زمان کالاهایی مانند ابریشم چین و ادویه هند و کالاهای رومی وارد کشور می‌شد و از صاحبان آن حقوق معینی دریافت می‌شد.

از زمان صفویه به بعد نیز از کالاهای وارداتی، حقوق و عوارضی به نام «فرضه» گرفته می‌شد.

کشور ما برای نظارت دقیق بر امور گمرکی آن را اجاره داد.

اما در سال ۱۲۷۷ این اجاره در جریان مسائل عهدنامه ترکمنچای لغو شد.

پس از مشروطیت، اداره کل گمرک تحت نظارت وزارت دارایی درآمد.

در سال‌های ۱۳۱۵ ،۱۳۲۰ ، ۱۳۲۹ و ۱۳۳۲ چندین بار در قانون تعرفه گمرکی ایران تجدید نظر شد.

تا در نهایت قانون تعرفه گمرکی مشتمل بر ۲۱ فصل و ۸۶ بخش و ۹۹۱ نوع کالا در دهم تیر ۱۳۳۷ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

این قانون در سال‌های اخیر مجددا در سال ۱۳۹۰ مورد بازبینی قرار گرفت.

سپس متن قوانین جدیدی به آن اضافه شد.

اهمیت گمرک در اقتصاد

در ابتدا با تأسیس کمیته گمرکی حاصل از موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت (گات)، سازمان جهانی گمرک در سال ۱۹۴۷ شروع به کار کرد.

در سال ۱۹۵۲  به نام شورای گمرکی و در نهایت در سال ۱۹۹۴ به نام سازمان جهانی گمرک به یک نهاد بین‌المللی و جهانی تبدیل شد.

اکنون این نهاد دارای بیش از ۱۶۰ عضو بوده و تنها مرجع ذی‌صلاح امور گمرکی در جهان است.

با توجه به اهمیت جایگاه گمرگ در اقتصاد دنیا، این نهاد برای تحقق اهداف توسعه اقتصادی کشورها تلاش می‌کند.

گمرک این کار را از طریق ایجاد تسهیلات در چارچوب قوانین و مقررات و افزایش کیفیت خدمات گمرکی و به طور کلی ارتقای کارایی نظام گمرکی انجام می‌دهد.

گمرک در تجارت

گمرک به عنوان پل ارتباطی میان سیاست‌های مالی و بازرگانی در روند تجارت بین المللی اهمیت زیادی دارد.

اجرای این سیاست‌ها نیازمند قوانین گمرکی کارآمد و موثر است.

به همین منظور برای یکسان‌سازی تسهیلات و رویه‌های گمرکی ده‌ها کنوانسیون و معاهده بین‌المللی در سراسر دنیا به مرحله اجرا درآمده است.

کشور ما نیز جزو کشورهایی بود که به شورای همکاری‌های گمرکی پیوست.

همچنین مقررات اینکوترمز (رویه واردات EXW ، FOB ، CFR ، CIF ، و …)، تعاریف و اصطلاحات شورای همکاری را پذیرفت.

نمایندگان گمرکی کشور ما در اجلاس‌های بین المللی مربوط به امور گمرکی و انتشار آمار بازرگانی خارجی مشارکت می‌کنند.

نقش گمرک در ایران

گمرک ایران یکی از با سابقه‌ترین سازمان‌های دولتی در ایران است.

این سازمان به عنوان مرزبان اقتصادی کشور، نقش مهمی در اجرای سیاست‌ها و خط‌مشی های اقتصادی ـ بازرگانی کشور دارد.

به همین دلیل گمرک تلاش کرده همسو با رویکرد برنامه‌های توسعه اقتصاد کشور، اهداف خود را در کنار دیگر ارگان‌ها پیش ببرد.

گمرک ایران در پی این است که تعرفه‌های خدمات گمرکی را ثابت نگه‌دارد.

همچنین تسهیلات لازم را به خدمت گیرندگان به نحوه مطلوب ارایه کند.

همچنین از دیگر اموری که گمرک درسال‌های اخیر انجام داده می‌توان به ساده‌سازی رویه‌ها اشاره کرد.

برای مثال این نهاد با شیوع کرونا فرآیند رجیستری گوشی مسافران در مبادی ورودی را غیرحضوری کرد.

گرامیداشت روز جهانی گمرک

با تلاش و پیگیری روابط عمومی گمرک و تاکیدات رییس کل گمرک، تلاش‌هایی برای ثبت این روز در تقویم صورت گرفت.

در نهایت به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد و رییس شورای فرهنگ عمومی در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی، درج این روز در تقویم به تصویب رسید.

سرانجام روز ۲۶ ژانویه برابر ۷ بهمن این روز در تقویم رسمی کشور به نام روز جهانی گمرک به ثبت رسیده است.