امروز دهم اردیبشهت روز ملی خلیج فارس است. به مناسبت این رویداد با براتنیوز همراه باشید.
روز ملی خلیج فارس در تاریخ 22 تیرماه 1384 به تصویب رسید. هیئت دولت در آن زمان روز دهم اردیبشهت را به عنوان روز ملی خلیج فارس تعیین کرد چرا که این روز برای ایرانیان یادآور تاریخی مهم است. در سالهای بسیار دور، ازخودگذشتگیهای ایرانیان سبب فرار اشغالگران متجاوز پرتغالی بعد از ۱۱۷ سال سلطه بر سواحل جنوبی کشور (۲۱ آوریل ۱۶۲۲ میلادی) شد.
این خروج در پی رشادتهای سپاه ایران به رهبری امیرالامرای فارس امام قلیخان رخ داد. شاه عباس صفوی در این روز در سال ۱۶۲۱ میلادی توانست هرمز را از چنگ پرتغالیها درآورد، تا همیشه به خاطر این اقدامش از او به نیکی یاد شود.
خلیج فارس سومین خلیج بزرگ جهان است که به خاطر موقعیت جغرافیایی در طول تاریخ همواره حائز اهمیت بوده است. مردم تمام جهان از دیرباز این خلیج را به نام خلیج فارس یا دریای پارس میشناسند. یکی از قدیمیترین اسنادی که در این زمینه میتوان به آن اشاره کرد، کتبی از یونانیان باستان است.
مورخان یونانی در این کتابها، به نام “پرسیکوس سینوس” به معنی “خلیج فارس” از این آبراهه یاد کردهاند. تکرار همین نام سبب شده که بسیاری از نقشههای باقیمانده از اروپائیان قرنها بعد نیز با همین نام از خلیج فارس یاد کنند.
بر اساس نوشتههای مورخان یونانی نظیر هرودت (۴۸۴ – ۴۲۵ ق.م) کتزیاس (۴۴۵ – ۳۸۰ ق.م)، گزنفون (۴۳۰ – ۳۵۲ ق.م) استرابن (۶۳ ق.م – ۲۴ م)، یونانیان نخستین ملتی هستند که به این دریا نام پارس و به سرزمین ایران پارسه، پرسای، پرسپولیس یعنی شهر یا مملکت پارسیان دادهاند.
انگلیسی زبانان هم این منطقه جغرافیایی را PERSIAN GULF مینامند که در واقع ترجمه آن “خلیج فارس” است. با این حال برخی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس هماره تلاش دارند تا این خلیج را به نام خود کرده و آن را خلیج عربی بنامند.
ویکی پدیا در رابطه با خلیج فارس مینویسد: مساحت خلیج فارس ۲۳۷٬۴۷۳ کیلومتر مربع است. طول آن حدود ۹۰۰ کیلومتر و عرض متوسط آن ۲۵۰ کیلومتر است و پس از خلیج مکزیک و خلیج هادسون سومین خلیج بزرگ جهان بشمار میآید. خلیج فارس از شرق از طریق تنگه هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند و دریای عرب راه دارد، و از غرب به دلتای رودخانه اروندرود، که حاصل پیوند دو رودخانهٔ دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است، ختم میشود.
به غیر از ایران 7 کشور دیگر در اطراف این خلیج قرار دارند که به شرح زیر هستند:
عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین
از آنجایی که منابع سرشار نفت و گاز در خلیج فارس و سواحل آن یافت شده است، این آبراهه در سطح بینالمللی و منطقهای مهم و راهبردیست.
به گفته زمین شناسان، 11 هزار سال پیش و پس از پایان آخرین عصر یخبندان، به سبب ذوب شدن یخهای قطبی و بالا آمدن آب اقیانوسها و دریاهای آزاد، سطح دریای عمان نیز بالا آمد. دریای عمان از طریق تنگه هرمز، به درون گودال بسیار بزرگی سرریز شد و خلیج فارس را پدید آورد. با گذر زمان شکل و شمایل این گودال به خلیج فارس کنونی تغییر یافته است.
ما نیز به نوبه خود روز ملی خلیج فارس را گرامی داشته و امیدواریم تا آخرین روزی که این کرهی خاکی پا برجاست، نامش همیشه خلیج فارس باقی بماند.