استفاده از اینترنت همراه چند سالی است که به یک اتفاق عمومی و همه‌گیر بدل شده است. اپراتورهای مختلفی هم به میدان آمدند تا این نیاز مخاطبان و کاربران را تامین کنند. تاکنون دو نسل اینترنت به گوشی‌های همراه متصل می‌شد نسل سوم و چهارم. اما قرار است نسل پنجم تلفن همراه هم به میدان بیاید؛ با این حال این سوال پیش می‌آید که آیا زیرساخت اینترنت 5G در ایران وجود دارد؟
اما کارشناسان معتقدند که شاید نبود تقاضا و بازار یکی از مهم‌ترین چالش‌های این حوزه باشد. باید بازاری برای این نسل از اینترنت تعریف شود. باید سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران این حوزه برای استفاده از فواید این فناوری و توسعه کاربردهای آن برنامه‌ریزی کنند. در واقع باید زیرساخت اینترنت 5G در ایران به وجود بیاید.
پس از اینکه در سال‌های گذشته با ورود نسل سوم و چهارم تلفن همراه در دنیا مواجه بودیم، چند سالی است که صحبت از ۵G یا همان نسل پنجم تلفن همراه مطرح می‌شود. کاهش تأخیر، ظرفیت بالای دسترسی، قابلیت اطمینان بسیار بالا، ارتقا ارتباطات موبایل پهن باند و قابلیت اتصال و ارتباط اشیا در سطح بسیار وسیع ازجمله ویژگی‌های نسل پنج ارتباطی است که این فناوری نوین ارتباطی را به‌عنوان یک فناوری تحول‌ساز که سایر جنبه‌های فناوری را نیز متحول می‌کند مطرح کرده است.
بیشتر بخوانید: نقطه شروع اینترنت 5G در ایران
یک بعد این فناوری که مردم با آن آشنا هستند تحول در نرخ داده‌ها است که به‌دلیل حجم بسیاری از داده‌ها که مردم در شبکه تولید می‌کنند نیازمند نرخ داده بالاتر هستند و ۵G به این نیازمندی پاسخ می‌دهد. بعد دیگر این فناوری، اتصال انسان‌ها، اشیا و ماشین‌هاست. برای مثال در این بخش زمانی که فردی از محل کار به سمت منزل حرکت می‌کنند سیستم‌های سرمایشی یا گرمایشی منزل شروع به‌کار می‌کند که تجربه جدیدی است.
در حوزه سلامت هوشمند مشکلی برای اجرا وجود ندارد، گفت: اما بستر شبکه مورد نیاز برای ارسال این داده در این حوزه هنوز وجود ندارد. در سال ۲۰۲۲ حدود ۵۰ میلیارد اشیا و انسان به هم متصل می‌شوند، با این حساب تقریبا ۵۶۰ میلیون دستگاه در ایران باید به اینترنت متصل شوند که نیاز به شبکه خاص خود را دارد و نمی‌توانند بر بستر شبکه ۴G این داده‌ها انتقال داده شود.
مقاومت‌هایی در سازمان‌ها برای ارائه اطلاعات وجود دارد. برخی از این داده‌ها، داده‌های فراسازمانی هستند و مدیریت واحدی در این حوزه برای ارائه آنها وجود ندارد و اگر این مشکلات حل نشود به همان سرنوشتی دچار می شویم که در مورد ۴G و ۳G دچار شدیم که بیشتر یک استفاده‌کننده هستیم.
چالش‌های کشور در حوزه مصرف انرژی، آلودگی هوا، حمل و نقل و اشتغال بسیار حائز اهمیت است. اینترنت اشیا برای بسیاری از این چالش‌ها راه‌حل برد برد دارد. حوزه IOT و ۵G برای ما مزیت رقابتی دارد و ما این فرصت را داریم که اگر تاکنون از فناوری انقلابی مانند این فناوری ها عقب مانده‌ایم به دلیل اینکه بیشتر رویکردهای این فناوری‌ها نرم‌افزاری است و ما نیز در حوزه نرم‌افزار وضعیت خوبی داریم می‌توانیم با اینترنت اشیا و ۵G این عقب‌افتادگی را جبران کنیم.
در این حوزه فرصت کمی داریم و این پنجره در حال بسته شدن است. فناوری منتظر ما نمی‌ماند و اگر چابک عمل کنیم هم می‌توانیم چالش‌های بزرگ کشور را حل کنیم و هم می‌توانیم در حوزه فناوری به صادرات برسیم و اقتصاد دیجیتال را بر بستر IOT و ۵G داشته باشیم.
اینترنت اشیا یک موضوع فراسازمانی و وزارتخانه‌ای است، کل حاکمیت در موضوع فناوری‌های جدید ۵G، اینترنت اشیا، دیتاهای حجیم و هوش مصنوعی که بسیاری از جوانب زندگی ما را در آینده تغییر می‌دهند باید برنامه‌ریزی داشته باشد و ما امیدواریم با همکاری بخش خصوصی و دانشگاه‌ها شاهد اتفاقات خوبی در این حوزه باشیم.
بیشتر بخوانید: اینترنت 5G در پنج منطقه تهران راه اندازی می‌شود
در نسل پنجم درست است که سرعت کار افزایش می‌یابد ولی بیشتر در صورت کنترل هوشمند این اشیا، کارایی وسایل و ماشین ها افزایش می یابد و باید در نسل آینده بر کاربردهای هوشمند تر تمرکز کنیم.
خوشبختانه با کاهش بودجه نفت این فرصت ایجاد شده که دولت مجبور به برون‌سپاری بخشی از کارهای خود شده است. می‌توانیم به سمتی برویم که تمام فضایی ارتباطی را به بخش خصوصی واگذار کنیم و این بخش هم سرمایه‌گذاری برای توسعه خدمات این حوزه انجام دهد و هم بهره‌برداری داشته باشد و دولت فقط رگولاتوری و مقررات‌گذاری کند که با این اقدام ما شاهد توسعه کاربردهای اینترنت اشیا خواهیم بود.
ما یک فرجه چندساله برای توسعه این فناوری در کشور داریم که در این مدت زمان نهادهای تصمیم‌گیر و سیاست‌گذار برای واگذاری امور برنامه‌ریزی کنند، به‌طوری که در زمان پوشش کامل ۵G در کشور کاربردهای آن نیز وجود داشته باشد.
نبود عزم جدی در مدیران دولتی یک چالش اصلی در این حوزه است. مدیرانی که هنوز زیرساخت اینترنت 5G را فراهم نکرده‌اند. این فناوری برای برخی از مدیران یک موضوع لوکس تلقی می‌شود و با این تفکر زیرساخت‌های ارتباطی برای ۵G شکل نمی‌گیرد و در نبود عزم مدیران و زیرساخت‌های ارتباطی بخش خصوصی نیز انگیزه لازم برای سرمایه‌گذاری را ندارد.
هوشمندسازی حدود ۵۰۰ هزار کنتور در کشور به عنوان یکی از پروژه‌های انجام‌شده در این حوزه است. یکی از دلایلی که در سال گذشته قطعی برق در شبکه وجود نداشت همین کنتورهای هوشمند بود، در صورتی که در حدود ۳۰ میلیون کنتور برق در کشور وجود دارد که فقط با هوشمندسازی ۵۰۰ هزار کنتور در حدود ۷۰۰۰ مگاوات در مصرف برق صرفه‌جویی شد و وزارت نیرو به واسطه فناوری اینترنت اشیا توانست مصرف برق را مدیریت کند.
