روزهای آخر ریاست جمهوری ترامپ نزدیک است و مراسم جو بایدن به صورت رسمی برگزار میشود. کارشناسان اقتصاد سیاسی عقیده دارند که کنترلی که ترامپ روی صادرات ایران داشته با رفتن او تغییر میکند.
کاهش تاثیر کنترل ترامپ روی صادرات ایران
به گزارش برات نیوز، تحریمهایی که ترامپ علیه ایران وضع کرد را به نوعی میتوان فلج کننده اقتصاد نام برد.
تحریمها فرصت صادرات کالاهای نفتی و غیرنفتی را نیز از ایران گرفت.
اما اکنون امید میرود با انتخاب بایدن شرایط بهتر شده و حتی دروازههای صادرات ایران مجددا باز شود.
شل شدن تحریمها
یک کارشناس اقتصاد سیاسی در این مورد میگوید: «روی کار آمدن دموکراتها در ایالات متحده تاحدی پیچ و مهره تحریمها را شلتر میکند.
در واقع کنترلی که حکومت ترامپ روی صادرات نفت ایران داشت، تغییر میکند.
او اعتقاد دارد که با رفتن ترامپ از کاخ سفید، نفت ایران دوباره میتواند به کانالهای صادراتی وارد شود و صادرات کشورمان به طور کلی نسبت به قبل رونق بخشیده شود.
بازگشت نفت ایران به بازار
البته او بازگشت دوباره نفت ایران به بازار را منوط به عواملی میداند.
علی اصغر زرگر، کارشناس اقتصاد سیاسی در این مورد میگوید: «در بازگشت دوباره نفت ایران به بازار چند عامل دستاندرکار است.
ابتدا اینکه در نظر داشته باشیم که امریکا تصمیم گرفته بود صادرات نفت ما را به صفر برساند.
دیگر اینکه دولتهای دیگر از جمله چین، هند و کره و… را نیز با اعمال تحریمهای ثانویه تحتفشار قرار داده است که تغییر تمامی این موارد به سادگی امکانپذیر نیست.»
تغییرات در پالایشگاهها
او اعتقاد دارد بسیاری از پالایشگاههایی که نفت ما را خریداری کردند، در مدت تحریم وقت کافی داشتند که تغییراتی در پالایشگاهها بدهند.
تا بتوانند از نفت دیگر کشورها هم استفاده کنند که بازگشت آنها و تطابق دوباره با نفت سنگین ایران تاحدی سخت است.
این کارشناس سیاست بایدن را مخالف ترامپ دانسته، چرا که ترامپ در نظر داشت آمریکا را به عنوان یک صادرکننده نفت معرفی کند.
حتی مجوزها و امتیازات زیادی نیز به او داده شد که در حوزه نفت سرمایهگذاری کند.
اما بایدن به سمت انرژیهای تجدیدپذیر حرکت میکند.
این کار زمانبر است و سرمایه گذاریها به این سمت میرود.
اما بیتوجهی به انرژیهای فسیلی هم میتواند یکی از دلایل کم شدن فشارهای تحریمی علیه نفت ایران باشد.
دنبالهروی از روش کنونی صادرات
زرگر بیان کرد: «در هر حال کشور ما فعلا باید به روش کنونی صادرات ادامه دهد.
کشور ما باید فروش غیرمستقیم را تا حدی افزایش دهد تا اوضاع سیاستهای تحریمی به نوعی تعدیل شود.
بیشتر بخوانید:
سیاست جدید و روی کار آمدن دموکراتها در ایالاتمتحده تاحدی پیچ و مهره تحریمها را شلتر میکند.
در واقع کنترلی که حکومت ترامپ روی صادرات نفت ایران داشت، تغییر میکند.»
وی در انتهای صحبتهای خود یادآور شد: «با توجه به احتمال بازگشت امریکا به برجام میتوان انتظار داشت که ایران فرصت بیشتر و شرایط مساعدتری برای صادرات داشته باشد.
ضمن اینکه کشورهای واردکننده نیز هراسی نخواهند داشت که مورد تحریمهای ثانویه قرار گرفته و یا جریمه شوند.»
اعمال فشار و تحریمهای نفتی
به طور کلی دوران ریاست جمهوری ترامپ دوران سختی برای صادرات ایران محسوب میشود.
در روزهای انتهایی اسفند ماه که ایران تازه ویروس کرونا را در کشور شناسایی کرده بود، گزارشها از تشدید فشارهای نفتی علیه ایران میگفتند.
بیشتر بخوانید: صادرات به افغانستان در مرز 4 میلیارد دلار
حتی خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع آگاه گفت که سیاست آمریکا از ماه می به بعد، بر محور کاهش بیست درصدی صادرات نفت ایران استوار است.
همچنین ترامپ دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا اعلام کرده بود که این کشور با دنبال کردن سیاست تحریمی خود علیه ایران این هدف را دنبال میکند تا عواید ارزی ایران از قبل صادرات نفت را کاهش دهد.
کرونا و تحریمهای صادرات نفت ایران
با وجود تحریمهای شدید آمریکا علیه نفت ایران و ضربههایی که به پیکر اقتصاد ایران وارد شده است، به مقوله توسعه صادرات غیرنفتی نگاه ویژهای شده است.
به همین دلیل سال ۲۰۲۱ را سال عصر نوین صادراتی میدانند.
اقتصاد کشورهای مختلف در سال ۲۰۲۰ دچار انقباض بی سابقه شده است.
به طور کلی تجارت در سطح بین کشورها با محدودیتهای چشمگیری مواجه شد و مرزها یکی پس از دیگری بسته شدند.
در کنار این مورد ایران از تحریمها نیز رنج میبرد.
ایران نیز متاثر از این پاندمی و بسته شدن مرزها، با افت چشمگیری در واردات و صادرات مواجه شد.
به عبارتی در کنار تحریمهای آمریکا، عامل بازدارنده دیگری به اسم ویروس کرونا نیز پدیدار شد.
واکسیناسیون کرونا و انتخاب بایدن
با این حال با ساخت واکسن کرونا امیدهایی در میان مردم دنیا شکل گرفت.
همچنین انتخاب جو بایدن به عنوان رییس جمهور منتخب بعدی آمریکا نیز امید به کاهش تورم در ایران را به دنبال داشت.
انتظار میرود در سال پیش رو با باز شدن دروازههای تجارت، صادرات ایران نیز مانند قبل رونق بخشیده شود.
پیشبینی کارشناسان این است که سال 2021 میتواند تبدیل به نقطهای از تاریخ ایران شود که آغازی بر عصر نوین صادراتی ایران، با رویکرد صادرات کالاهای غیرنفتی باشد.