برای جلوگیری از ضرر و زیان سهام عدالت صندوقی با دو نوع واحد سرمایهگذاری طراحی شده است.
به گزارش براتنیوز، غلامرضا مصباحی مقدم در نشست خبری که در شرکت سپردهگذاری مرکزی برگزار شد در رابطه با جلوگیری از ضرر و زیان سهام عدالت و همچنین کمیته فقهی بازار سرمایه اظهاراتی ارائه کرد.
وی در این نشست از تاسیس این کمیته در سال 86 سخن گفت و افزود:
این کمیته دارای ترکیب پنج صاحب نظر در فقه و حداقل یک نفر از اساتید حقوق، اقتصاد و دو نفر اساتید از امور بازار سرمایه حضور دارند.
به گفته او، از سال ٨۶ تا کنون ٢٢۴ جلسه برگزار شده است و در سال ٩٩ حدود ٢١ نشست هر در هفته یکبار برگزار شده است.
وی اضافه کرد: طی سالهای گذشته تاکنون ابزارهای مالی اسلامی جدیدی طراحی و به اجرا در آمده است که بازار سرمایه را عمق بخشیده و گسترده کرده است.
حتی فواید و منافع این ابزارهای مالی به صورت ملی مورد استفاده قرار گرفته است.
مصباحی مقدم در رابطه با استفاده دولت از اسناد خزانه گفت:
دولت در بودجه سالانه خود اسناد خزانه را به کار میگیرد که در سال جاری حدود ٨٠ هزار میلیارد تومان پیشبینی انتشار اسناد خزانه داشته است.
او همچنین افزود: اوراق دیگر مربوط به اوراق مرابحه عام است.
برای خریدهای دولت مورد استفاده قرار می گیرد و شرکت ها هم قادر به استفاده از این اوراق هستند.
طراحی ابزارهای مالی جدید
رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به مصوبات سال 99 گفت:
نخستین مصوبه طراحی ابزارهای مالی جدید تحت عنوان اوراق منفعت مبتنی بر عوارض آزادراه ها است.
بر این اساس سازنده آزادراه می تواند آن را به شرکت بهرهبرداری واگذار کند.
این اوراق این امکان را فراهم میکند تا منافع شرکتی که واگذار شده است از طریق عوارض عبور و مرور خودروها تامین شود که تاکنون استفاده زیادی از این ابزار مالی شده است.
ابزار دوم، اوراق مرابحه برای تامین مالی فعالیتهای پیمانکاری است.
دارایی پایه این اوراق عبارت از فعالیت های پیمانکاری است.
اصل اوراق مرابحه در سال ٩١ در بازار سرمایه به کار گرفته شد و موضوع از این اوراق نوعی خدمت پیمانکاری است.
ابزار سوم، پذیره نویسی اوراق مرابحه
مصباحی مقدم سومین ابزار را پذیرهنویسی اوراق مرابحه برای شرکت نامید.
به گفته او، برای اینکه در بازار سرمایه مشوقی ایجاد شود تا اوراق خریداری شود اوراق مرابحه را به کسر عرضه میکنند.
یعنی قیمت آن پایین تر از قیمت اسمی است تا مشوقی برای خریداران ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: واریز 50 درصد از سود سهام عدالت از امروز
اوراق سلف برای تولیدکنندگان مسکن
به گفته مصباحی مقدم چهارمین ابزار مالی طراحی شده، مربوط به اوراق سلف است.
او در این زمینه گفت: در گذشته این اوراق برای محصولاتی مانند نفت، گندم، خودرو و مرغ منتشر شده است.
حالا قرارداد سلف برای ساخت و فروش مسکن به قیمت معین در سررسید مشخص طراحی شده است.
وی افزود: شرکتهایی که به دنبال ساخت و ساز هستند میتوانند از این ابزار در بازار سرمایه استفاده کنند.
از این طریق مسکن پیش فروش میشود که باید نسبت به متراژ مورد نظر یا واحد ساخته شده باشد.
به صورت تدریجی ساخته میشود و به متقاضیان واگذار میشود.
مصباحی مقدم همچنین مثالی در این رابطه مطرح کرد که به فهم راحتتر موضوع کمک میکند.
به گفته او اگر فرد ۱۰۰ برگه ۱۰ میلیون تومانی خریداری کند که در کل رقم یک میلیارد تومان میشود، در این صورت میتواند یک یا چند واحد مسکونی مورد نظر که قیمت آن قبلا مشخص شده است خریداری کند.
وی اطمینان تولیدکنندگان مسکن از وجود مشتری و آسوده خاطری خریدار را از قیمت خرید از فواید این اوراق نام برد.
اوراق منفعت برای تامین مالی شرکت نفت
مصباحی مقدم اوراق منفعت برای تامین مالی شرکت نفت را به عنوان پنجمین ابزار معرفی کرد.
او برای معرفی این ابزار گفت: شرکت نفت برای اینکه از منابع مالی استفاده کند و یک میدان گازی را مورد استخراج و بهره برداری قرار دهد تقاضا کرده است تا از این اوراق برای میدان گازی فاز ۱۲پارس جنوبی استفاده کند.
البته با انتشار این اوراق موافقت شده است.
چاههای نفت دارای منافعی هستند که افراد میتوانند این منافع را از طریق اوراق خریداری کنند.
تفاوت قیمتی موجود در این اوراق در هنگام خرید، سود و منفعت آن محسوب میشود.
اوراق منفعت مبتنی بر سهام
ششمین ابزار از سوی رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار اوراق منفعت مبتنی بر سهام نامیده میشود.
مصباحی مقدم برای معرفی این ابزار اظهار کرد:
ششمین ابزار، اوراق منفعت مبتنی بر سهام است.
پیشنهاد دهنده آن شرکت تامین اجتماعی است که سه هزار میلیارد تومان تقاضا برای انتشار اوراق منفعت داشتند.
سهام همچنان که دارای مالکیت است قابل اجاره هم است، سهام دارای منافعی است که قابل انتقال به غیر است.
بنابراین بدون اینکه سهام فروخته شود سهام در اختیار شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی قرار می گیرد.
اما منافع آن با انتشار اوراق به خریداران منتقل می شود.
اوراق گواهی صرفه جویی انرژی
به گفته رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار هفتمین ابزار اوراق گواهی صرفه جویی انرژی نام دارد.
وی گفت: اوراق دیگر با عنوان اوراق گواهی صرفه جویی انرژی تصویب شده است.
پیشنهاد دهنده این اوراق وزارت نیرو است که برای صرفه جویی در مصرف گاز منتشر شده است.
گاز صرفه جویی شده تبدیل به اوراق می شود.
اوراق گواهی صرفه جویی انرژی، نشان دهنده مالکیت مقدار مشخصی از انرژی صرفه جویی شده است که توسط نهادهای تخصی و فنی برای بهینه سازی انرژی و محیط زیست استفاده میشود و قابل معامله در بازار است.
ابزار هشتم، اوراق بیمه اتکایی
هشتمین ابزار، اوراق بیمه اتکایی است.
مصباحی مقدم در رابطه با این ابزار اظهار کرد:
شرکتهای بیمه خسارتهای خود را در شرکت های بیمه اتکایی بیمه میکنند.
بیمه مرکزی ایران انجام عملیات بیمه اتکایی خود را با انتشار اوراق به بازار سرمایه منتقل میکند.
صندوق سرمایه گذاری برای جلوگیری از ضرر و زیان سهام عدالت
به گفته مصباحی مقدم، نهمین ابزار در جمع ابزارهای یادشده، طراحی صندوقی برای جلوگیری از ضرر و زیان سهام عدالت است.
ممکن است در برخی از موارد حجم عظیمی از سهام عدالت توسط دارندگان این سهام در بازار عرضه شود که این امر موجب خسارت افراد میشود.
بنابراین برای جلوگیری از ضرر و زیان سهام عدالت صندوقی با دو نوع واحد سرمایهگذاری طراحی شده است.
در حقیقت نهمین مورد تخصیص صندوق سرمایه گذاری با دو نوع واحد سرمایه گذاری در شرکتهای بورس است.
او افزود: نخستین واحد این صندوق برای واحدهای عادی است که این واحدها قابل فروش نیستند بلکه فقط قابل ابطال هستند.
با حداقل قیمت از ناحیه واحدهای ممتازی که مربوط به این صندوق هستند مورد تضمین قرار میگیرند.
واحد عادی حداقل سود دارند که نمیگذارند ضرری به خریداران این واحدها وارد شود.
واحدهای ممتاز حداقل و حداکثر ندارند، ابطال نمیشوند و قابل انتقال به غیر هستند.
با طراحی چنین صندوقی مانع از خسارت برای افرادی خواهیم شد که ریسک پذیر نیستند.
او در ادامه سخنان خود به دیگر مصوبات در این زمینه اشاره کرد و گفت:
جایگزینی دارایی پایه در قراردادهای آتی از دیگر مصوبات بود.
تبیین ماهیت فقهی سهام
مصباحی مقدم همچنین گفت: از آنجا که قرارداد آتی، قرارداد مشتقهای است برای پوشش ریسک نوسانات قیمت و قبلا در کالاهایی مانند زعفران به کار گرفته شده بود، در مورد کالاهای دیگر هم تصویب شد.
اگر در هنگام عقد قرارداد احتمال جا به جایی و تغییر کالا مشخص شود ولی از نظر صفات و قیمت نزدیک به کالای وعده داده شده باشد و ضمنا فروش در زمان سررسید رخ دهد، مانعی ندارد.
او در ادامه به تبیین ماهیت فقهی سهام پرداخت.
رییس کمیته فقهمی سازمان بورس و اوراق بهادار در این زمینه گفت:
غالبا حقوق دانان معتقد هستند که سهم، عبارت است از حقی مالی، مربوط به شرکتی حقوقی؛ و خریداران سهام مالکیت شان نسبت به آن شرکت حقوقی است، نه این که به خود دارایی قابل انتقال باشد .
ولی نظر مشهور فقها این است که سهم ، حصهای از مالکیت آن شرکت است.
بنابراین همچنان که افراد میتوانند در بازار سهم خود را بفروشند شرکت ها نیز میتوانند سهم خود را اجاره دهند یا منافع غیر از آن را به دیگری منتقل کنند .