رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و سوئیس گفت: حل مشکلات بانک‌های ایران در گرو FATF و برجام است و فرقی ندارد آسیامحور باشد، اروپامحور یا روسیه‌محور.
به گزارش برات‌نیوز، اینطور که کارشناسان می‌گویند، مشکلات بانک‌های ایران با حل مسئله FATF و رفع تحریم‌ها برطرف خواهد شد.
در غیر اینصورت ایران با هیچ کشوری، چه آسیایی و چه اروپایی نمی‌تواند به راحتی مراودات تجاری داشته باشد.
اگر بخواهیم به زبان ساده مسئله FATF را توضیح دهیم باید بگوییم که FATF سازمانی جهانی‌ست که بررسی‌هایی در رابطه با وضعیت قوانین مبارزه با پول‌شویی در بازارهای مختلف مالی در سراسر جهان انجام می‌دهد.
این سازمان نتایج بررسی‌های خود را هر چهار ماه یکبار در اختیار کل دنیا قرار می‌دهد تا کشورها بتوانند ریسک سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هدف را بررسی کنند.
این سازمان ایران را به تأمین مالی تروریسم متهم کرده و گفته است:
اگر ایران بخواهد به مراودات تجاری با دیگر کشورها بپردازد حتما باید عضو این سازمان باشد.
در طول دوران حکومت دولت‌های یازدهم و دوازدهم، ایران با این مسئله دست به گریبان بود.
هنوز هم به نتیجه مشخصی نرسیده است.
این روزها که بحث سرمایه‌گذاری در آسیا بسیار داغ است، برخی معتقدند که تکیه ایران به سرمایه‌گذاری در اروپا به مراتب سودمندتر خواهد بود.
در این زمینه به بررسی سخنان رییس اتاق مشترک بازرگان ایران و سوئیس پرداختیم.
وی معتقد است هر نوع سرمایه‌گذاری فعلا برای ایران بی‌فایده است.
به گفته او، درگیری ایران با مسئله FATF و برجام اجازه نمی‌دهد حتی با چین یا کره‌جنوبی همکاری کنیم.
شریف نظام مافی در واکنش به اظهارات وزیر پیشنهادی امور خارجه مبنی بر آسیامحور و همسایه‌محور شدن اقتصاد ایران گفت:
گفته تاریخی از دنگ شیائوپینگ وجود دارد که می‌گوید فرقی ندارد گربه چه رنگی باشد، گربه باید موش را بگیرد.
برداشت من از تجارت ایران نیز همین گونه است.
مشکلات بانک‌های ایران در گرو FATF
نظام مافی در ادامه سخنان خود اینطور بیان کرد که هرگونه سرمایه‌گذاری ایران در دیگر کشورها فعلا با مشکل روبه‌روست.
او در این رابطه گفت:
فرقی ندارد تجارت ایران اروپامحور، روسیه‌محور یا آسیامحور باشید، باید دید جواب می‌دهد یا خیر.
از آنجا که اقتصاد سیاه و سفید است خیلی زود جواب آن را می‌بینیم.
متخصصین و مسئولین فکر می‌کنند که اقتصاد آسیامحور جواب می‌دهد، اگر این اتفاق بیفتد ما بسیار خوشحال می‌شویم و استقبال می‌کنیم.
بیشتر بخوانید: رشد 92 درصدی سرمایه گذاری خارجی
بنابراین به همان سخن شیائوپینگ برمی‌گردم، فرقی ندارد کدام یک از راه‌ها پیش گرفته شود، باید دید انتظارات مردم و بخش خصوصی را برآورد می‌کند یا خیر؟
با محوریت آسیا در شرق نیز می‌توانیم پیشرفت اقتصادی را تجربه کنیم.
اما به شرط اینکه بتوانیم از راه‌های تبادل تجاری استفاده کنیم.
مهمترین مسئله در این رابطه، مسئله بانکی است.
اگر مشکلات بانک‌های ایران حل شود می‌توانیم حتی با کشورهای بسیار دورتر از آسیا کار کنیم.
مافی در ادامه سخنانش افزود:
از آنجا که مسئله بانکی در گروی FATF و برجام است، راه‌حل‌های سیاسی دارد.
می‌توانید اروپامحور، روسیه‌محور یا آسیامحور باشید فرقی نخواهد کرد.
اگر بانک‌هایتان کار نکند چگونه می‌خواهید با چین یا کره‌جنوبی کار کنید؟
تمامی بانک‌های چین و کره جنوبی از تحریم‌های فرامرزی آمریکا می‌ترسند.
اگر مکانیسمی درست کنید که به بانک اطمینان بدهید که خطری برای او به وجود نمی‌آید، با شما کار می‌کند.
اما اگر این اتفاق نیافتد محوریت اقتصاد بسیار کوچک می‌شود.
غرب ایران را تنها گذاشت
نظام مافی به پشت‌کردن غرب به ایران بعد از روی کار آمدن ترامپ اشاره کرد و گفت:
غرب و به خصوص اروپا بعد از روی کار آمدن آقای ترامپ در آمریکا، ایران را تنها گذاشتند.
کشورهای اروپایی با به راه انداختن مکانیسم بسیار وقت‌گیری به نام اینستکس برای خود وقت خریدند تا این موضوع بگذرد.
در برگشتن فشارهای حداکثری اروپا نتوانست استقلال کافی را از آمریکا حفظ کند.
بنابراین دلسردی مسئولین و بازرگانان ایرانی برای من قابل درک است.
او در پایان سخنانش گفت:
اقتصاد ایران آنقدر کوچک شده و آنقدر وضعیت ایران از این نظر تحت فشار است که در مقطع کنونی چندان این راه‌ها برای ما فرقی نمی‌کند.
اینکه ما حتی بتوانیم از پتانسیل آسیا استفاده کنیم کار زیادی می‌خواهد.
قدرت سرمایه‌گذاری اروپا بیشتر از چین و آسیا است.
اما زمانی که با ما کار نمی‌کنند دیگر نمی‌توان به عنوان پتانسیل آن‌ها نگاه کرد.
چشم‌انداز روابط ایران و اروپا در دولت سیزدهم
عابد اکبری، کارشناس مسائل اروپا در یادداشتی به بررسی چشم‌انداز روابط ایران و اروپا در دولت سیزدهم پرداخته است.
با توجه به شرایطی که مشکلات بانک‌های ایران در گرو حل مسئله برجام است، باید دید که آیا ایران برای ارتباط با اروپا راهی دارد؟
این کارشناس مسائل اروپا در یادداشت خود اینطور بیان می‌کند:
باوجودی که نمی‌توان از سیاست خارجی یکپارچه‌ای برای اتحادیه اروپا سخن گفت، اما می‌توان الگوهایی تکرارشونده را در روابط ایران و اتحادیه اروپا رهگیری کرد.
به گفته وی، اتحادیه اروپا طی سال‌های اخیر تصمیم گرفت تا موضوعات مرتبط با ایران را به صورت پرونده به پرونده بررسی کند.
از جمله این موضوعات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ماهیت برنامه هسته‌ای ایران
ادعای نقض حقوق بشر از سوی ایران
تهدید ایران علیه رژیم صهیونیستی و عربستان
گروه‌های نیابتی و آزمایش‌های موشکی ایران
اما آنچه که واضح است الویت اروپا حل مسئله هسته‌ای ایران بوده است.
به گفته اکبری، اروپا معتقد بود این مسئله می‌تواند موجبات جنگ دیگری در غرب آسیا را فراهم کند.
چراکه آن‌ها اعتقاد داشتند آمریکا و یا رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای ایران حمله خواهند کرد.
اتحادیه اروپا همچنین برجام را یک توافق تاریخی بسیار مهم ارزیابی می‌کرد.
چرا که این توافق جهان را به سوی آرمان جهانی عاری از تسلیحات هسته‌ای هدایت می‌کرد.
بعد از برقراری این توافق نیز اتحادیه اروپا سعی کرد روابط سیاسی و تجاری خود را با ایران بازسازی کند.
اما بعد از خروج آمریکا از برجام این تلاش اتحادیه اروپا بی نتیجه باقی ماند.
چنین مشکلاتی سبب شد تا ایران در طول این سال‌ها نتواند از قدرت سرمایه‌گذاری در اروپا بهره ببرد.
اقتصاد ایران از مسائل سیاسی سال‌ها اخیر ضربه شدیدی خورد
با بررسی بیشتر سخنان عابد اکبری، درمی‌یابیم که طی سال‌های اخیر اقتصاد ایران از مسائل سیاسی ضربه شدیدی خورده است.
دشمنی دیرینه ایران و آمریکا و وجود تحریم‌های سختگیرانه، شرکت‌های اروپایی را از تجارت با ایران بازداشته است.
این تحریم‌ها و خروج آمریکا از برجام علاوه‌بر دشوار ساختن روابط دوجانبه ایران و اتحادیه اروپا، قدرت ساختاری اروپا را نیز تحت تأثیر قرار داد.
چرا که اتحادیه اروپا به عنوان نهادی اثرگذار در تصمیم‌ها و سیاست بین‌المللی شناخته می‌شود.
حالا با وجود تحریم‌های آمریکا و عدم توانایی نفوذ در سیاست بین‌الملل، تمام قدرتش زیر سوال می‌رود.
اما ظاهرا خود اتحادیه مشکلی با این ماجرا ندارد!
به گفته عابد اکبری،از نشانه‌های این پذیرش می‌توان به موضع گیری اتحادیه اروپا در جریان شهادت سردار سلیمانی به دست آمریکا اشاره کرد.
اتحادیه اروپا در آن زمان برخلاف مواضعی که به‌ظاهر در حمایت از برجام نظیر اینستکس و … مطرح کردند، نشان از دنباله‌روی صرف از آمریکا داشت.
تا جایی که بسیاری از کارشناسان، تحریم‌های آمریکایی علیه ایران را آزمایش وجهه و اعتبار دلار در نظام مالی بین‌المللی تفسیر کردند.
با این حال اروپا در زمان ریاست جمهوری ترامپ سعی بر پیش‌برد اهدافش به صورت فشار دو جانبه به ایران و آمریکا داشت که موفق نبود.
عابد اکبری معتقد است همین موضوع بار ناتوانی اروپا در برابر آمریکا را نشان می‌هد.
بلاتکلیفی اروپا بعد از روی کار آمدن بایدن
عابد اکبری در رابطه با تأثیر تغییر رییس جمهور آمریکا در قدرت اتحادیه اروپا می‌گوید:
انفعال و بلاتکلیفی اروپا با پیروزی جو بایدن، منجر به جسارت و حتی اقدام برای صدور قطعنامه علیه ایران و تحریم مقامات ایرانی به بهانه‌های واهی شد.
بار دیگر، با بی‌نتیجه ماندن سیاست‌های اروپایی، به‌نظر می‌رسد اتحادیه اروپا تصمیم گرفته است به رویکرد هنجاری خود بازگردد.
ازهمین رو، موضوعات حقوق بشری، دوتابعیتی‌ها، زندانیان سیاسی و تحریم بار دیگر درحال مطرح شدن است.
ششمین دور مذاکرات وین نیز به دلایل مختلفی هنوز درعمل نتیجه‌ای نداشته است.
تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد.
چشم‌انداز رسیدن به توافق پایدار به‌نظر بسیار دشوار است و تا اندازه بسیاری اروپا این‌بار نیز نقش جدی در آن ندارد.
همه امور منوط به تصمیم ایران و آمریکا است.
بر همین اساس به نظر می‌رسد تنها در صورتی که اروپا در یک کنش مستقل قصد ایفای نقش در روابط خود با ایران را داشته باشد می‌توان یک رابطه دو سویه منطقی را متصور شد.
در غیر این صورت اروپا هر روز جایگاه کمرنگ‌تری در سیاست خارجی ایران خواهد داشت.
مشکلات بانک‌های ایران فعلا حل نمی‌شود
با توجه به صحبت‌های کارشناسان، استفاده از قدرت سرمایه‌گذاری اروپا برای ایران خوب است اما به شرطی که مشکلات بانک‌های ایران حل شود.
همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، حتی ارتباط با آسیا نیز نیاز به رفع مشکلات FATF و برجام دارد.
چراکه ارتباط تجاری ایران با کشورهای همسایه تنها از طریق ارتباطات بانکی مسیر خواهد بود.
در همین زمینه پزشکیان، نایب رییس سابق مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم تبریز در مجلس می‌گوید:
اگر برجام بد است آن را پاره کنید اما به مشکلات مردم رسیدگی کنید!
اگر نمی‌خواهید عضو FATF باشید حداقل به مشکلات مردم رسیدگی کنید.
ما برای توسعه و پیشرفت نیاز داریم با دنیا آشتی کنیم.
باید همواره در نظر داشته باشیم که مسئله تصویب قوانین مرتبط با FATF سبب شده تا از مبادلات مالی گسترده و تعامل‌های بانکی بین‌المللی محروم باشیم.
تا زمانی که ایران در فهرست کشورهای پرریسک FATF قرار دارد، همه بانک‌ها برای همکاری با ما بهانه خواهند داشت.
در صورت قبول همکاری نیز همکاری‌های دوجانبه دشوار خواهد شد و همین موضوع به هرزروی انرژی و سرمایه ایران منجر خواهد شد.
با این حساب بهتر است دولت سیزدهم الویت خود را حل اینگونه مسائل قرار دهد.
چراکه از دست دادن قدرت سرمایه‌گذاری اروپا در مقابل دل بستن به قدرت سرمایه‌گذاری آسیا که آن هم نیازمند روابط بانکی سالم است، به ضرر ایران تمام خواهد شد.
