دولت به تازگی خبر از پیش بینی فروش ۲.۳ میلیون بشکه نفت در روز داده که شامل فروش داخلی و خارجی است. اما آیا رسیدن به این رقم بدون مذاکره و رفع تحریمها ممکن است؟
به گزارش برات نیوز، در بودجه سال آینده، سهم صادرات نفت ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز در نظر گرفته شده است.
وعده دولت در فروش روزانه میلیونی نفت
با سناریوی دولت، فروش ۲.۳ میلیون بشکه نفت در ۳۶۵ روز سال با احتساب دلار ۱۱۵۰۰ تومانی، بالغ بر ۱۹۹ هزار میلیارد تومان درآمد نفتی نصیب دولت خواهد کرد.
در بودجه ۱۴۰۰ کشور نیز سهم درآمدهای نفتی بر همین مبنا ۲۵ درصد معادل ۱۹۹ هزار میلیارد تومان ذکر شده است.
به این ترتیب دولت قصد کرده سال آینده هر روز 2.3 میلیون بشکه نفت و میعانات گازی بفروشد.
به گفته محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه کشور حتی اگر مذاکرهای صورت نگیرد و تحریمها ادامه داشته باشد، این عدد بزرگ به دست میآید.
این وعده داده شده از جانب دولت، اما با واکنشها و انتقادات زیادی روبرو شده است.
زیرا با توجه به دوری ایران از بازارهای رسمی نفت و مازاد عرضه در بازار، بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران تحقق صد در صدی آن را در هالهای از ابهام میبینند.
فروش روزانه ۲.۳ میلیون بشکه نفت
مژگان خانلو سخنگوی ستاد بودجه در خصوص محاسبات مربوط به فروش نفت در لایحه بودجه سال آینده گفت: برای سال آینده فروش ۲.۳ میلیون بشکه نفت در روز پیش بینی شده است.
سخنگوی ستاد بودجه ۱۴۰۰ سازمان برنامه و بودجه کشور افزود: فروش این میزان نفت شامل صادرات و پیش فروش نفت میشود.
وی افزود: صادرات نفت با قیمت ۴۰ دلار در هر بشکه و ارز محاسباتی ۱۱,۵۰۰ تومان پیش بینی شده است و ارز ۴۲۰۰ تومانی دولتی از بودجه حذف شد.
دولت امید، امیدواری خود را به پایان تحریمهای نفتی نشان داده اما آیا حقیقتا این موضوع عملی میشود یا تنها روی کاغذ میتوان به این آمار و ارقام امید داشت؟!
واکنشهای مختلفی از سوی کارشناسان و همچنین دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام از میزان پیش بینی فروش نفت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ شده است که در ادامه میخوانیم.
فروش ۲.۳ میلیون بشکه نفت فریبکاری است
ابراهیم رزاقی اقتصاددان فروش ۲.۳ میلیون بشکه نفت در روز را فریبکاری میداند.
او معتقد است این کار کشور را با کسری بودجه سنگین مواجه خواهد کرد و با ادامه این روند دولت مجدداً به سمت افزایش نرخ دلارخواهد رفت.
رزاقی درباره امکان تحقق این میزان فروش در لایحه بودجه تقدیمی دولت گفت: ادعای فروش ۲.۳ میلیون بشکه نفت در روز یک فریبکاری است.
این بودجه دنبالهروی بودجهریزیهای ۳۰ سال اخیر است که همواره به کسب درآمد از طریق فروش نفت و خام فروشی تکیه داشته است.
در شرایطی که فروش روزانه نفت حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز است، ارائه این اعداد در بودجه ۱۴۰۰، کشور را با کسری جدی مواجه خواهد کرد.
رزاقی نسبت به این بودجه بندی انتقاد شدید دارد و میگوید: «این بودجه برخلاف منافع ملی تدوین شده و از ظرفیت مالیاتستانی برای افزایش درآمدهای پایدار دولت در آن غفلت شده است.
حتماً اخذ مالیات و ریلگذاری منابع آن در مسیر تولید، واردات کالاهای غیر ضروری را که با سود فراوانی در حال انجام است، کاهش داده و از فعالیتهای مفسده انگیز اقتصادی جلوگیری خواهد کرد.
وی ادامه داد: با ادامه این روند دولت مجدداً به سمت افزایش نرخ دلار و فروش اوراق قرضه خواهد رفت که کمکی به بخش تولید در کشور نمیکند. بر اساس آمار ۶۵ درصد تولید ناخالص ملی، بدهکاری دولت است که دولت آینده را با مشکل روبهرو خواهد کرد.
لزوم ایجاد شفافیت بودجه
این اقتصاددان در خصوص لزوم ایجاد شفافیت در بودجه اظهار داشت: «بودجه کشور از گذشته تا به حال غیرشفاف و مبهم بوده است.
ایجاد شفافیت در بودجه در گروی اجبار مدیران دولتی و نظارتی به ارائه گزارش و مطالبهگری از آنان است و دولت باید در مقابل منابع و مصارف سالانه، به مجلس پاسخگو باشد.
پرداخت حقوقهای نجومی در شرکتهای دولتی پیامد عدم شفافیت در بودجه کشور است.»
او تاثیرات مثبت افزایش شفافیت و نظارت بر بودجه را کاهش تخلفات اقتصادی و نیز کاهش رفتارهای فسادزا در کشور میداند.

انتقاد محسن رضایی از پیش بینی عجیب دولت
در ادامه محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز انتقاداتی را از پیش بینی این میزان فروش مطرح کرد.
محسن رضایی در این باره روز گذشته گفت: «این که فروش روزانه ۲.۳ میلیون بشکه نفت در لایحه بودجه مبنای طرحریزی درآمد دولت باشد معنیاش این است که همچنان میخواهیم به روابط خارجی و رفتار کشورهای دیگر نگاه کنیم.
در حالی که کاملاً روشن است که چه بایدن تأیید شود و چه ترامپ بتواند از دیوانعالی آمریکا اوضاع را برگرداند، تحریمها تا چهار – پنج سال دیگر ادامه خواهد داشت.
این که ما بخواهیم بودجه، مخارج و درآمدهای دولت را بر اساس اتفاقی از بیرون مرزها تعیین کنیم ریسک خطرناکی است و معلوم میشود که نمیخواهیم از تحولات درس بگیریم و روی پای خود بایستیم.»
شرایط دشوار بازگشت به بازار نفت
رضا مقیمی کارشناس حوزه انرژی نیز سهم صادرات نفت و رسیدن به این رقم فروش را مبهم میداند.
او بیان کرد: «در شرایط فعلی و با کاهشهای اعمال شده از سوی سازمان اوپک پلاس شرایط برای ورود دوباره به بازار نفت و فروش به میزان سابق بسیار سخت شده است.
برخی از خریداران نفت ایران اقدام به تهیه نفت از کشورهای دیگر، کردند. با این وجود مشتریان سنتی ایران شامل چین و هند میتوانند جریان ورود ایران را به بازار نفتی تسهیل کنند.»
او اضافه کرد: «البته افزایش تقاضا در بازار نفتی متاثر از عوامل دیگری مانند تولید انبوه واکسن کرونا و بهبود وضعیت اقتصادی در کشورهای پیشرفته است و باید منتظر ماند و بازارهای نفتی به چه میزانی تقاضا برای خرید نفت خواهند داشت.»
این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: «قیمت نفت در بودجه سال آینده نیز ۴۰ دلار به ازای هر بشکه در نظر گرفته شده است که با توجه به شرایط فعلی و امیدهای فراوان در خصوص کشف واکسن کرونا بسیار به شرایط واقعی بازار نزدیک است.»
پیش از این میزان صادرات نفت ایران در شهریور ماه سال جاری در شرایط کرونا، بین ۴۰۰ هزار تا ۱.۵ میلیون بشکه در روز بود.
باید دید آیا وعدهها و برنامههای دولت میتواند این رقم را تا ۲.۳ میلیون بشکه نفت در روز افزایش دهد؟