۳ دی ماه روز ثبت احوال

احوالات مهم زندگی همه ما از تولد تا لحظه مرگ در دفترچه‌ای به نام شناسنامه توسط سازمانی به نام ثبت احوال ثبت می‌شود.

 ۳ دی ماه به عنوان روز ثبت احوال در تقویم کشور ما نام‌گذاری شده است.

با برات نیوز همراه باشید تا در مورد این روز بیشتر بدانید.

آشنایی با سازمان ثبت احوال

سازمان ثبت احوال یکی از ارگان‌های مهم کشور و زیرمجموعه وزارت کشور است که وظایف و عملکردی مستقل دارد.

سازمان ثبت احوال ثبت کننده وقایع حیاتی و اطلاعات اساسی شهروندان است و به دلیل در اختیار داشتن اسناد هویت و تابعیت فردی و آمارهای حیاتی، یکی از ارکان مهم حکومت تلقی می‌شود.

این سازمان همچنین وظایف دیگری چون جمع‌آوری اطلاعات و آمار جمعیتی کشور را نیز بر عهده دارد.

همچنین هرساله آماری را بر طبق میزان تولد، مرگ و … در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهد.

از دیگر وظایف این ارگان می‌توان به صدور مدارکی چون شناسنامه و کارت ملی به همراه کدپستی ده رقمی اشاره کرد.

سازمان ثبت احوال در تمام این سال‌ها کوشیده است که همگام با فناوری و تکنولوژی روز دنیا گام بردارد.

به همین دلیل پروژه‌های مهمی چون صدور کارت ملی هوشمند را اجرایی کرده است.

همچنین پروژه‌های دیگری مانند صدور شناسنامه مکانیزه، آرشیو و نظارت بر اسناد هویتی به صورت الکترونیکی، به‌روزرسانی ثبت وقایع حیاتی و استقرار نظام جامع شناسایی ایرانیان را در دست اقدام دارد.

این سازمان به عنوان دستگاه اجرایی برتر در سال ۹۹ در اجرای نظام حسابداری نیز لوح تقدیری را از معاون نظارت مالی و خزانه‌دار کل کشور دریافت کرد.

تاریخچه ثبت احوال

شاید شما هم شنیده‌ باشید که بسیاری پدربزرگ و مادربزرگ‌ها از واژه «سجل احوال» به جای ثبت احوال استفاده می‌کنند.

نام این نهاد در ابتدا سجل احوال بوده است.

تاریخچه تاسیس سازمان ثبت احوال به ۲۰ خرداد سال ۱۳۰۷ برمی‌گردد.

 بر اساس مصوبه‌ای «اداره کل احصائیه و سجل احوال» به عنوانی نهادی وابسته به وزارت کشور با وظایف مستقل آغاز به کار کرد.

در سال ۱۳۱۹ این نام بر اساس آیین‌نامه‌های مربوط بازنگری شد و به «اداره کل آمار و ثبت احوال» تغییر پیدا کرد.

با تعریف وظایف و ساختار جدید، مجددا در سال ۱۳۵۵ این نهاد به نام نهایی «سازمان ثبت احوال کشور» تغییر نام داد و تاکنون همین نام روی آن باقی مانده است.

لازم به توضیح است که پس از انقلاب اسلامی ایران، برخی از وظایف و آئین‌نامه‌های این سازمان در سال ۱۳۶۳ مورد بازنگری مجلس شورای اسلامی قرار گرفت.

علت نامگذاری روز ثبت احوال در سومین روز زمستان

تاریخچه ثبت احوال در دنیا به قرن نوزدهم میلادی برمی‌گردد.

ایران نیز هم‌راستا با مدرن شدن جوامع دنیا، تاسیس ثبت احوال را در دستورکار خود قرار داد.

پیش از آن امور مربوط به تولد و ازدواج و به‌دنیا آمدن نوزاد بدون ثبت رسمی و به صورت سنتی تنها با مراجعه به ریش‌سفیدان انجام می‌گرفت.

آنها نیز نام نوزاد و تاریخ تولد را در پشت جلد کتب مقدس مانند قرآن مجید می‌نوشتند.

افرادی هم که فوت می‌شدند، در هیچ سندی ثبت نمی‌شدند.

ایرانی‌ها با الگوبرداری از کشورهای اروپایی، در سال‌های پایانی قرن سیزدهم، برای ثبت رسمی این رویدادها و نیاز به شناسایی اتباع برای ایجاد ارتش منظم، سندی با ۴۱ ماده تنظیم کردند.

صدور اولین شناسنامه ایرانی

این سند در جلسه مورخه ۳۰ آذر ۱۲۹۷ به تصویب هیئت وزیران رسید و مقررات تشکیل اداره سجل احوال در وزارت کشور تهیه شد.

سه روز پس از آن تاریخ، اولین شناسنامه ایرانی برای دختری به نام «فاطمه ایرانی» در تاریخ ۳ دی ۱۲۹۷ در تهران صادر شد و این ارگان فعالیت خود را شروع کرد.

در این روز اولین شناسنامه ایرانی صادر شده است، به همین دلیل روز ۳ دی ماه در تقویم کشور ما به نام روز ثبت احوال در نظر گرفته شده است.

این امر با تصویب شورای فرهنگ عمومی کشور انجام گرفت.

تا چند سال بعد مردم از اهمیت داشتن شناسنامه باخبر نبودند و آن را جدی نمی‌گرفتند.

تا اینکه هفت سال پس از تاریخ تاسیس این نهاد یعنی در سال ۱۳۰۴، در مناطقی که اداره سجل احوال وجود داشت، دریافت شناسنامه برای شهروندان الزامی شد.

 این سازمان تا سال 1310 تنها دارای 94 اداره در تهران و شهرستان‌ها بود.

در سال 1308 ثبت ولادت و صدور شناسنامه برای اتباع ایرانی مقیم خارج از کشور به سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور محول شد.

این اداره کم کم در تمام شهرهای ایران دایر شد و همه شهروندان ایرانی به تدریج شناسنامه‌شان را دریافت کردند.

ارائه آمارهای جدید در روز ثبت احوال

معمولا هرساله با فرارسیدن این روز، سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور در نشست خبری ضمن تقدیر از کارمندان این سازمان، آمارهای وقایع حیاتی یک سال اخیر مانند تولد و وفات را گزارش می‌دهد.

همچنین اطلاعاتی در مورد میزان ازدواج و طلاق در کنار آمارهای جالبی مانند میانگین سنی پدران و مادران در هنوز ولادت فرزندشان ارائه می‌دهد.

یکی دیگر از آمارهای جالب این سازمان که هرساله از اخبار شبکه‌های مختلف نیز اطلاع‌رسانی می‌شود، بیشترین فراوانی در انتخاب نام کودکان پسر و دختر است.

برای مثال در سال ۹۸، این سازمان اعلام کرد که ۱۰ اسمی که بیشترین فراوانی ثبت در سازمان ثبت احوال را داشتند به ترتیب زیر بودند:

پسران به ترتیب امیرعلی، محمد، علی، امیرحسین، حسین، ابوالفضل، امیرعباس، سامیار، محمدطاها و آریا.

دختران به ترتیب فاطمه، زهرا،‌ حلما، زینت، یسنا، آوا، مرسانا، نازنین زهرا، باران و فاطمه زهرا.